I. VÙNG ĐẦU - MẶT - CỔ


1. ÁN KHÔI 

Và Nhị tuế - huyệt ở đuôi lông mày (gần HCC - TY trúc không trái phải) 

- Chữa nhức đầu, chữa đau mắt, sụp my giảm thị lực, lẹo mắt - tuyến lệ - chóng mặt - đau nửa đầu liệt mặt (dây TK VII) viêm màng tiếp hợp. 


2. ÁN TINH 

Huyệt ở cách trên, cách ngoài dưới lông mày điều 1 khoát hoặc điểm 1/3 dưới và 2/3 trên cạnh đoạn nối đuôi lông mày lên gác cuối trán, huyệt cả hai bên phải trán. 

- Chữa làm sáng mắt ra 


3. ẤN LÂM 

- Mạnh không = (TC - Ngư yêu phải trái) huyệt ở giữa lông mày, thẳng con ngươi lên, ấn vào thấy lõm. 

- Chữa nhức đầu = (Ngư yêu chữa đau mắt, mắt nhắm không kín, sụp mi mắt không nháy được) 


4. CAO THỐNG 

(Bạch lội LX7) là huyệt giao điểm của đường chính giữa trán ra gáy, đường nối hai đỉnh vành tai 

- Chữa nhức đầu do chấn thương, và do các nguyên nhân khác ra trực tràng, sa dạ con thần kinh suy nhược, điên cuồng, trúng phong, hay quên ù tai - lạnh toát người 


5. CHÍ CAO 

(Ấn đường) là điểm chính giữa đoạn thẳng nối 2 đầu lông mày (U6) xuống thấp chút. 

- Chữa đau đầu choáng váng, day khóa chữa đầu trẻ em 

Kinh phong co giật, huyết áp cap - dị ứng mũi 


6. CHÍ ĐẮC 

(Nhân trung) là điểm chính giữa rãnh dọc môi trên (dơ ra) 

- Chữa cấp cứu lúc ngất, hôn mê chữa miệng mép. Cấm khẩu trụy tim mạch, co giật - tê môi, đau lưng kinh giâu, điên cuồng, trứng phong, mặt phù thũng - cắt cơn hen cắt cơn động kinh (hiện tượng sát gốc mũi trên cùng chí Đắc - HD chuẩn 19) 

- Cấp cứu chết đuối, hóc xương và các vật lạ, đái dầm, tiểu đêm cơn đau thượng vị, nôn ọe, suy nhược tình dục. Cơn đau thận cấp, ngẹt mũi cắt cơn nghiện ma túy. Thuốc 




lá trí, lòi dom, táo bón (nghiên cứu thêm diện chuẩn tài 


7. CHÍ TÔN 

Huyệt ở lõm chính giữa môi dưới (có thừa tương) 

- Chữa méo miệng hàm dưới cứng không há miệng được, liệt mặt TK V, kết lu ỉa chảy - mỏi gáy đầu không cúi ngửa được, mất ngủ. 


8. CHÍ THẾ 

Huyệt nằm ở 1/3 trên phía trong có ức đòn chùm lên cổ phải tức nằm trên động mạch cảnh ngoài - gồm có động tĩnh mạch 

- Chữa khóa ngũ bội cái ty phải dau Chí Thể có, châm cứu 

Tính chất ổn định thần kinh, tinh thần bệnh khóc vô cớ, lao hạch, hen, huyết áp cáo 


9. CỐT CƯỜNG 

Huyệt ở đầu lông mày - Vũ Hải (giống huyệt cơ bản trước) 

Chữa nhức đầu, đau mắt đỏ, sưng viêm màng tiếp hộp, mỡ mắt đục nhân mắt, giật mắt, viêm tuyến lệ chảy nước mắt. 


10. ĐẮC CHUNG 

Huyệt ở góc xương hàm,dưới ra phía trước 1 khoát ngay chỗ nổi cao của cơ cắn. Khi cắn hai hàm răng lại (cc giáp xa) 

- Chữa liệt mặt mắt xích, miệng méo quai bị, đau răng, viêm tuyến nước bọt, liệt dây thần kinh VII đau dây TK số 5 - cứng hàm trúng phong hàm răng cắn chặt. 


11. KHÔ GIÁO 

(bên phải) huyệt lui về phía tai 1 khoát, kể từ giao điểm của đuôi mắt phải, kéo thẳng xuống gặp điểm lồi ngoài của cung gò má 

- Chữa đau đầu mắt mờ 


12. KHÔ LẠC 

Huyệt ngay ở hạch nước bọt (cụ thường gọi là hạch lao) xem như là nguyên nhân bệnh 

- Chữa mắt mờ nhức đầu (ở tay cũng có khô lạc) 


13. KHÔ LƯ 

Huyệt giao điểm của đuôi mắt trái, kéo thẳng xuống gặp cung gò má trái (H quan cc’ và đồng tử liên) 

- Chữa trị làm ngừng rung tay, chệch khớp xương hàm (ngay chỗ hõm giưa bờ dưới xương gò má. Thêm đau đầu, đau mắt đỏ khô mắt, viêm tuyến lệ, giãn đồng tử do glocôm Thiên đầu thống đục nhãn mắt) 


14. MẠNH ÁN 

Huyệt ở chỗ gò má cao của xương chũm, sau vành tai phải trái 

- Chữa mắt xếch lác 







15. MẠNH KHÔNG 

Bên trái - ấn lâm bên phải ở giữa lông mày chỗ hõm (x 3) 

liệu bổ xung) 


16. MẠNH NHĨ 

Huyệt ở hõm bờ sau xương chũm, sau dưới cùng của tai 

(gần giống huyệt hoàn cốt đông y châm cứu) 

- Chữa tay rung tay múa vờn, tai điếc, đau đầu cứng cổ, cứng gáy, đau họng đau răng. 


17. MẠNH THẾ 

Huyệt ở giữa cung gò má phải (quyền liêu có) cuối đuôi mắt dưới huyệt khô bị lui vào trong (nghịch lượng lui ra) 

- Chữa miệng méo, mắt lệch, my mắt giật, má sưng răng đau quai bị 


18. NHỊ TUẾ 

Án khôi phải trái cuối đuôi lông mày (Ty trúc không cc’) 


19. TAM HUYỀN 

Bên phải và bên trái. Dưới đầu mắt 2cm ở hai bên gốc sống mũi (phía trên nghịch hương cc’) 

- Chữa giật mắt méo miệng, hắt hơi nhiều nhức đầu ngất, mất ngủ, chảy máu cam. Phù thũng mắt viêm mũi dị ứng 


20. THỐN CHUNG 

Bên phải trái (tả hữu) huyệt cách mép miệng 0,5cm (huyệt đầu thương châm cứu) 

- Chữa liệt dây thần kinh số VII, chảy rãi, môi run, lội viêm chốc mép đau dây thần kinh số VI huyết áp hạ tiểu ít, vàng 


21. TRUNG NHĨ 

Huyệt ở trên vành tai sau 

- Chữa mi mắt xụp, liệt cứng không mở được, kết hợp với 2 huyệt (vũ phải cắt cường) (đầu lông mày) 



II. CÁC HUYỆT VÙNG VAI TRƯỚC NGỰC BỤNG GỒM CÓ DENTA PHÍA VAI TRƯỚC



22. ẤN SUỐT 

Nguyệt ở bờ trong có đem ra, dưới bờ ngoài xương đòn 4 khoát 

- Chữa tay không giơ cao được mỏi tay, đau vai 


23. CHÍ NGƯ 

(bên phải) vị thốn (bên trái) huyệt ở kẻ liên xườn 9.10 thẳng nếp nách xuống (phía trên rốn kéo ra) 

- Chữa tay không giơ cao được, dẫn máu vào gan để bổ gan 


24. DĨ MẠCH 

ở giữa đoạn thẳng nối rốn với đầu mũi xương ức (gần giống huyệt trung quản Hcc’) 

- Chữa đau dạ dày, ợ chua nôn mửa, ăn không tiêu, đầy hơi bụng chướng. 







25. ĐOẠT THẾ 

(bên trái) và khi vai (phải) huyệt ở dưới điểm giữa của xương đòn 1cm 

- Chữa đưa máu vào tim trợ sức, do bị chấn thương, người khỏe thừa máu không nên làm huyệt này (gần giống huyệt khí hộ cc’) ho xuyễn ngực sườn đầy tức 


26. HUYỀN NHU 

ở phía trên rãnh đen ta ngực, nơi giao điểm của bộ cơ ngực lớn, bên trong có đen ta, góc nách trên (gần giống HCC’) (vân môn) 

Chữa tay run …….đau bả vai, đau tê cánh tay, cẳng tay tức ngực, đau vùng lưng trên. 


27. KHÔ LÂN 

Huyệt ở giao điểm có đen ta, rãnh ngực với đường nách trước. 

- Chữa trị làm giãn gân ruỗi tay ra được tay giơ cao 


28. KHU NẠI 

(bên phải) đoạt thế bên trai (xem mục 23) 


29. MẠNH LỰC 

Huyệt ở lõm ngay dưới khớp vai, dưới xương đòn gánh phía trước vai - công năng cũng chữa được tay không giơ cao. 


30. MỘNG LÂM 

Huyệt ở bờ trên SX 4 thẳng nách trước xuống 

- Chữa viêm ổ nách, tức ngực, nách có hạch, lồng ngực to, phình lên, đau Tkinh liên sườn quay lưng khó khăn. 

(gần giống huyệt châm cứu) Hung Hương C. đau trước ngực 


31. NHẬT BÁCH 

Huyệt ở mép bờ nách trước ở bờ trong đầu xương cánh tay ngay đầu khớp vai đòn chiếu xuống 

- Chữa dẫn máu cấp cứu 


32. Ô MẮC 

(bên phải và bên trái) Huyệt ở bờ liên sườn XS4 xuống thẳng đường phía trước nách thẳng xuống (khoáng 1 khoát) 

- Chữa trị công năng làm xụp cơ sương ở ngực cơ sung cổ sườn đau nách dưới sưng (gần giống H châm cứu Uyển dịch) 


33. TAM GIÁC 

(bên trái bên phải) huyệt ở kẽ SX 9 SX10 thẳng nếp nách xuống. Dùng để khóa, khi bấm điểm ngũ bội hồi sinh ở chân cùng bên (bên trái bên phải) để chữa mặt sưng. Tay sưng 


34. TAM PHI 

Huyệt ở trên XS9 dọc núm vú phải xuống (không được làm bên phải ảnh hưởng đến tim ngất sửu) 

- Công năng chữa trị làm ruỗi cơ hoành bụng băm ruỗi cơ co rút khi đầy hơi, làm hai chân ruỗi thẳng ra 

(gần giống huyeetj châm cứu NHẬT NGUYỆT) 

Chữa đau cạnh sườn do chèn ép TK đau vùng gan mật - viêm gan, viêm mật, đau dạ dày 


35. THÁI LÂU 

Huyệt mặt trước vờ trong có đen ta, cách đầu ngoài xương đòn xuống - 3 khoát trên huyệt (ấn suốt) (20) 1 

khoát 

Chữa tay không giơ cao được 

Xem lại (huyệt châm cứu kiên ngang) 

- Chữa đau vai, cánh tay, chi trên không cử động được (liệt ½ người đau dây thần kinh, bệnh sỏi) 




36. THỦ MẠCH 

Huyệt ở mặt trước trong xương cánh tay cách nếp đỉnh nách trước 2 khoát (bên phải hình vẽ) 

Chữa trị công năng - chữa câm không nói được đến 7 đếm 


37. TƯ THẾ 

Huyệt ở đỉnh giữa khớp vai phía trước (cả hai bên phải trái) tả hữu chữa trị và công năng để trợ sức trước khí dùng huyệt chính nhức đầu ngất và liên quan đến tê tay cẳng tay (….) bã vai (gần giống huyệt VÂN MÔN cc’) đau lưng trên 


III. VÙNG GÁY – VAI (phía sau lưng)



38. ẤN TINH 

Huyệt ở đốt sống cổ (C7 chỗ gồ Đại trùng) kéo ngang ra mỏm gai đốt khớp vai cuối xương đòn về phía sau 1cm (gần giống huyệt KIÊN TỈNH đông y cc’) 

Công năng chữa trị. Chấn thương mặt, cổ gáy đau cứng vai lưng trên đau, tay đau không giơ lên được. Khó để viêm tuyến vú thiếu sữa, tắc tia sữa, đầu đau mắt hoa. Trứng phong, Tràng nhạc, tay rung 















39. CÔ THẾ 

Huyệt nằm chính giữa C1,C2 

Chữa trị nhức đầu buổi sang (đau đầu đông) 

Nằm giữa hai huyệt đông y cc’ Á môn và phong phủ 

Công năng chữa trị. Trứng phong điên cuồng cứng gáy lông tóc dựng ngược yết hầu sưng đau lưỡi mềm yếu công không nói được chảy máu cam, khóa cô thế vuốt 2 bờ có tháng. 

- Giải huyệt chữa cao huyết áp 


40. KHÔ NGU 

(huyệt nghiêng mặt bên trái) sau tai huyệt ở chỗ lõm nơi tiếp giáp của mép xương chẩm bên trái 

Công năng chữa trị khóa ngũ bội cái tay day điểm khô ngu có tác dụng ổn định thần kinh. Chữa cười khóc vô cớ những người bệnh mới bị liệt 


41.MẠNH CHUNG 

Huyệt ỏ giữa cạnh trên xương bả vai phía dưới huyệt ngũ thốn (ở chân cũng có mạnh chung) 

- Công năng chữa trị làm giãn cơ vai, làm cho bệnh nhân dễ thở (Tương ứng với huyệt KHÚC VIÊM và BÌNH PHONG cc’) đều ở trong hố trên. Chỗ dày nhất của gai xương bả vai…. ở giữa theo chiều ngang. 


42. NGŨ THỐN 

Ngũ thốn huyệt ở giữa điểm bờ cơ vai sau cơ thang gáy (gần giống huyệt KIM TRUNG bên phải bên trái) 

Chữa trị. Nhức đầu ù tai, cứng cổ, không quay được đau, máu tụ ở đỉnh đầu (= bách hội LX7) nhức vai hen xuyễn 


43. TRỤ CỘT 

Huyệt ở chính giữa hai khe đốt sống cổ C6 – C7 (huyệt châm cứu gọi là Đại Chùy) 

Chữa lưng đau, vai đau, cử động khó khăn do bị cảm tăng lực 


44. TRỤ CỘT HỒI SINH 

Mỗi lần bốn huyệt dọc bờ cơ thang gáy vai vòng ra hai bên vai sau. 

Công năng chữa trị: trợ sức giúp cho người bệnh quá yếu 

Trước khi bấm huyệt – 4 cặp huyệt này rất quan trọng khi châm cứu, hồi sinh sức khỏe. 


45. UNG HƯƠNG 

Huyệt ở giữa khe đốt sống cổ C4, C5 chữa trị nhức đầu ù tai, cứng cổ máu tụ trên đầu. 


46. XÀNG LÂM 

Huyệt…. C2, C3 chữa trị như trên 

Chú ý người huyết áp cao tránh tác động vào C6 


IV. CÁC HUYỆT VÙNG LƯNG - THẮT LƯNG



47. Á MÔ 

Phía sau lưng từ nách xuống XS 10 ngang bắp cánh tay phải chữa trị đau rằng hàm đau vùng mặt Cằm, môi vênh cong, lưỡi rụt vào trong nói khó huyệt cả hai bên sườn 


48. CHU CỐT 

Huyệt ở giữa khe hai đốt sống lưng L2, L3 (huyệt đông y là huyệt mệnh môn) 

Công năng chữa trị dùng để khóa không cho máu xuống, chữa di mộng tinh. (day điểm huyệt Chí ngư Liên sườn 9-10 thẳng nếp nách xuống (21)) 

Nếu không khóa chữa như huyệt mệnh môn đông y 

Chữa đau cứng vừng thắt lưng. Dương khí hư nhược 

- Chân hỏa hư, lạnh từ đầu gối xuống, liệt Dương phụ nữ tắc kinh nguyệt không đều, đái đục, trẻ em lên cơn co giật uốn ván 


49. ĐÔ KINH 

Huyệt ở phía sau ổ khớp xương cánh tay với góc ngoài xương bả vai 

Chữa trị liệt bại vai, cánh tay không giơ cao được 


50. HỒI SINH CƠ THỂ 

3 huyệt nằm ở nách sau bên trai xiên theo bờ cơ tròn to đầu nếp ở nách 

Chữa trị trợ sức làm khỏe khoan khoái toàn thân 

Giống như huyệt trụ cốt hồi sinh (41) 


51. KHẮC THỂ 

Huyệt ở phía trên dưới khắc thế (số 44) giống như huyệt Á Mô (44) (Công năng chữa trị như trên) 


52. KHÔ NGÂU 

Bên phải TAM KHA bên trái - huyệt ở bờ dưới xương sống, thẳng nếp vách sau SX5 bờ vai kéo ngang ra 

Chữa trị - U trên đầu trên vai do chấn thương - day điểm ấn sẽ làm tan khối u ở đầu và vai gáy 


53. KHƯ HỢP 

Huyệt ở cách mỏm gai đốt thắt lưng L2 ngang ra mỗi bên khắt cả hai bên trai 

Chữa trị công năng trẻ em liệt dưới 10 tuổi như Huyệt Mạnh Công (CS2) (Như Huyệt Thận Du châm cứu) 


54. LÂM QUANG 

Vị trí huyệt cách mỏm gai đốt sống lưng 

D4 ngang ra, mỗi bên 4 khoát, mặt sau lưng huyệt ở sát cạnh phía trong của xương bả vai 

- Công năng chữa trị Cổ cứng không quay được, hạch cổ bị sưng, người mệt mỏi. Tâm thần không yên ho nhiều ra mồ hôi trộm, Tùy vị hư ăn kém quy nhược cơ thể. Thiếu máu (gần giống huyệt cao hoang châm cứu) 


55. MẠNH CÔNG 

Huyệt ở nách mỏm gai đốt sống lưng ngang ra mỗi ê\ben 4 khoát vùng L2 nằm trên huyệt Khu hợp (50) 

- Công năng chữa trị liệt chi trẻ em 10 tuổi. Di mông trinh hoạt tinh đi tiểu quá nhiều thận hư. Sưng đau sinh dục ngoài đau cứng thắt lưng (Đông y 76 chi thất) 







56. MỘC ĐOÁN 

Huyệt ở bờ dưới bả vai. Gồm mỏm cách 2 khoát (XS5) (ở trên huyệt khô ngàu bên phải ) (Tam kha trái) 

- Công năng chữa trị Đầu cổ lắc lư do chấn thương liệt 

Chạm mỡ phía hông phải, sang chấn đầu, cổ họng 


57. NGƯ HÀN 

Gai của xương bả vai ở điểm giữa đoạn thẳng nối đỉnh góc duwois xương bả vai và mỏm cùng vai 

Công năng chữa mất ngủ. có thể làm ngủ ngay tại chỗ kèm theo chữa đau nhức vai, mặt sau cánh tay - đau vai gáy - hen xuyễn (ĐÔng y gọi H Thiên Tông) 


58. NHỊ MÔN 

Phải trái huyệt ở khắp vùng chật, trên đường ngang đi qua 2 lỗ cùng (S2 là vùng bát liêu mỗi bên 4h) cách đều đường mạch đốc dang mỗi bên 4 khoát. 

Công năng chữa liệt chi người lớn trẻ em, (như H 50.52) 

(TAM KHA trái) chữa đau vùng thắt lưng cùng. Đầy bụng sôi bụng (đông y H. Bào Hoang) 


59.TÂN KHƯƠNG 

Huyết ở giữa khớp vùng 1 và 2 (S1, S2) ngang ra mỗi bên 4 khoát. ở bờ trong cơ mông to. Phải trái 

Công năng chữa trị như Mộc Đoán 


60. THIÊN LÂU 

Huyệt ở cách mỏm gai đốt sống lưng vùng do ngang ra mỗi bên 4 khoát 

Công năng chữa trị là huyệt hồi sinh mạnh nhất để cấp cứu. Khi có nguy cơ trụy tim mạch phải bấm điểm thất mạnh, song phải theo giõi động mạch canh ở bên cổ giật. Thì ngừng đau lưng sốt không ra mồ hôi THỔ QUANG (trái) ngư hàn (phải) xem 54 


61. TỐ NGƯ 

Huyệt ở nách bả vai phía sau sống lưng (D3) ngang ra mỗi bên 4 khoát (phải trái) 

- Chữa trị cổ cứng không quay được, hạch cổ sưng đau người mệt mỏi. Chữa vai lưng đau. Co cứng cổ gáy lao phổi khó thở ho hen (gần giống phách hộ đông y) 


62. TÚC KINH 

Cách mỏm gai đốt sống lưng D1 ngang ra hai bên đều 4 khoát, ở sát với góc trên trong xương bả vai 

-Chữa trị co cứng cổ gáy, đau nhức vai đau nhức sau. 

Ho sốt (gần giống huyệt đại trĩ đông y châm cứu) 


63.TÚC LÝ 

Huyệt ở cách mỏm gai đốt sống D12 ngang ra mỗi bên 4 khoát (vị thượng 4 đông y) 

Chữa trị liệt chi trẻ em người lớn. Đau lưng dạ dày kém ăn 


64. UNG MÔN 

Huyệt ở mỏm gai đốt sống lưng L3 ngang ra mỗi bên 2 khoát (phải trái) 

Chữa trị tê liệt trẻ em người lớn - đau lưng. Kinh nguyệt không đều rong kinh cơ năng (huyệt đông y khí Hải Du) 


V. VÙNG CHI TRÊN (Cánh tay - cẳng tay - bàn tay)












66. ẤN LONG 





Huyệt ở trên đầu ngoài nếp lằn khuỷu 

Chữa trị chữa cảm do chấn thương liệt cánh tay. Tay không có sức, sưng khuỷu tay, huyết áp cao sốt - nhọt nổi mần ngứa, lao hạch chàm mặt, đau bụng ỉa chảy ro nhiễm trùng (gần giống 

huyệt khúc trì đông y châm cứu) 




67. BẠCH LÂM 

Huyệt ở ngang ra ngoài (huyệt độ kinh) ½ tắc ổ chỏm 

Khớp xương cánh tay sau vai, điểm bấm huyệt bạch lâm dây Khương Thế - để quay cổ dễ dàng 






68. CĂN BẢN 



(Ngoài) huyệt chỗ lõm của khớp giữa hai xương bàn tay 1.2 ở phía trước hố lào một chút (kẻ giữa 2 ngõn) 

Chữa tự ngất cùng với chi thế trong 




69. CHÍ THẾ 



Trong chỗ hõm của khớp 2 xương bàn tay 4,5 phía mu bàn tay. 

Công năng tác dụng như trê 




70. CHÍ THẾ 





Huyệt ở cầu ngoài xương cẳng tay lấy xuống 3 khoát 

- Chữa trị dẫn máu nuôi tay teo, làm giật tay bên kia 


71. DƯƠNG HỮU 















Huyệt ở chỗ ban cơ đen ta lấy lên 2 khoát 




72. GIÁC QUAN 

Huyệt ở mặt nghiêng - cánh tay trái 

Chữa trị chữa sụt xạ cầu vai biến điện trị bệnh động kinh 




























Huyệt ở trong cánh tay sát ổ nách nếu giơ cao cánh tay huyệt ở trên cùng sát cổ nách 






65. ẤN KHÔ 









Gồm có 4 huyệt nằm dọc giữa có nhị đầu cánh tay ở trên cùng gọi là ấn khô 1, huyệt dưới cùng ấn khô 4. nằm trên gân bám 

của có nhị đầu (gần sát lằn khuỷu) 

Chữa thủ thuật dạy điểm hay móc mạnh 3 huyệt trên dây huyệt 

cuối cùng (gọi là biên diện). cắt cơn hen xuyễn khó thở dẫu máu lên thanh quản, mặt đỏ, ứng với các huyệt đông châm cứu (Thiên tuyền thiên hoàng thiên phủ.. 








73. HOÀNG NGƯ 













Chữa trị dẫn máu lên mặt, chữa liệt tay. Chữa đau vùng trước tim - Tráng nhạc lao hạch đau vai nách do lạnh 

Chú ý người có huyết áp cap - nên tranh 

- Cặp khóa 2 huyệt ở 2 bên cổ tay chỗ lõm mỏm chẩm quay 

Chữa trị hàm khóa khi chữa trị điểm bấm để chữa các bệnh khác. Người thầy 1 tay khóa 2 huyệt còn tay khác bấm. 

Chữa trị: đau cổ tay bàn tay, cánh tay, đau khớp khửu tay cổ gáy, ù tai - điếc, sốt cao. Kỳ mồ hôi - bệnh hồi hộp 




74. HỔ KHẨU 



- Hổ khẩu ứng với 2 huyệt (Dương khê, cốc đông y) 

- Chữa trị bại liệt người lớn trẻ em cứng lưỡi không bú được bệnh mất trí hay quyên 




75. KHIÊN LÂU 

Huyệt ở mỏm chẩm quay bên phải mặt trước 2 khoát 

Chữa trị bong gân bàn tay sưng làm sáng mắt. 

Đau dây thần kinh quay, ho đau ngực đau họng đau răng liệt mặt ½ người (Huyệt đông y liệt khuyết) 


76. KHÔ LẠC 

Huyệt ở 2/3 xương quay. Tính từ mỏm chẩm quay chữa câm do dang cháu, do chấn thương, đau cứng tay 

-( gần giống HUYỆT HẠ liêm bên phải, châm cứu) Dương khê 


77. KHÔI THẾ 

Huyệt ở trên lồi cầu, trong xương cánh tay 2 khoát 

Chữa động kinh, làm long đờm (như huyệt mạch đối) 

(chú ý ở chân cũng có huyệt khôi thế) 


78. KHUNG CÔN 

Huyệt ở đường tuyến giáp da gan, mu tay - giữa chiều dài xương bàn tay gò mô ngón tay cái (gò Kim tinh) 

- Chữa trị câm không nói được. sốt co giật, ho ra máu sưng họng nóng lòng bàn tay. Giống huyệt ngư tế châm cứu) 


79. NGƯ THẾ 

Huyệt ở lằn ngón chỏ, phía lòng bàn tay, mò ngón tay chỏ (gõ mộc tinh) 

- Công năng chữa trị ngón tay co quắp không ruỗi ra được 


80 KHƯ TRUNG 

Huyệt này chỉ có bên phải, chính giữa phía trong cánh tay, sát mép trong cơ nhị đầu 

- Chữa trị chữa câm do chấn thương (nhu khô lạc phải) 


81. KHƯƠNG THẾ 

Huyệt ở mép trong cơ tam đầu cánh tay từ nếp nách sau, chiếu ngang ra, 

- Chữa trị. Day Khương Thế (điểm bấm bạch lâm 04) làm cổ quay dễ dàng 


82. KIM Ô 

Huyệt ở giao điểm cổ nhị đầu và cơ đan ta (hình nghiêng bên trái) (gần giống huyệt Thiên phủ đông y) 

- Chữa đau phía trước cánh tay, ho hen chảy máu mũi 


83. LƯỠNG TUYỀN 

Huyệt ở chính giữa cơ đen ta, cả hai bên (tay trái phải) 

- Chữa = tay run, u cầu vai sụt xuống gọi là xa cầu vai 


84. MẠCH LẠC 

= huyệt trên mu khớp. Ngũ bội cầu 1 tay đốt 1 = 2 

Chữa trị đưa đẩy chữa hen xuyến nóng 


85. MẠNH GIỚI 

Huyệt tiểu bối cầu ngoài xương cánh tay 2 khoát 


86. NGŨ BỐI TAY 

Mỗi tay có 5 huyệt trên lưng ngoài tay 

Công năng dùng để khai thông huyệt đạo (khóa khẩu và khóa cơ bản, để chữa các bệnh khác có liên quan đến các đường kính từng ngón) (nghiên cứu kỹ) 


87. NGŨ ĐOÁN 

Huyệt ở lòng bàn tay nắm chặt ngón giữa (ngón tay 3) ở đâu đây là huyệt (đông y gọi là Lao cung) 

Chữa trị đờm rãi ứ đọng dễ gây nôn, run bàn tay - ra mồ hôi tay tâm nhiều tim hồi hộp loét miệng lưỡi miệng hôi. Chân răng loét nha chu viêm sốt đêm co giật đau bụng cấp. Điên cường xười mãi không thôi, đầy bụng 


88. TAM TINH 

Tay (mỗi tay có 5 ngón - huyệt ở phần bụng ngón tay) 

Công năng là các huyệt cơ bản, các đường kính đi qua hoặc phối hợp với các huyệt riêng biệt, để chữa các bệnh 


89. TAM TUYỀN 

Huyệt ở phía ngoài ngón chỏ, sát ngón tay cái phần lôi ngón tay dốt 1 dạ gan mu tay 

- Chữa trị - mất ngủ, méo mồm chảy nước mũi - liệt TK VII (như huyệt nhị gan châm cứu) 


90. THẾ DƯ 

Huyệt ở phía ngoài ngón chỏ, sát ngón tay cái phía lòng bàn tay 

- Chữa liệt chi dưới - bổ xung cho chữa liệt 


91. THU Ô 

Huyệt ở mặt sau cánh tay - ở lối cầu ngoài xương cánh tay 

- Chữa rụt lưỡi không thè ra được lưỡi cong (phải hoặc trái) 


92. TRẠCH ĐOÁN 

Huyệt ở lồi cầu trong xương cánh tay trái - tức ở phía trong (giống huyệt thiếu hải đông y cc’) 

- Chữa trị tay không ruỗi ra được, đau đáu rối cánh tay đau dây thần kinh trụ, có rút khuỷu - tê dại tay 

Loạn nhịp tim ù tài, nhức đầu hay quên, điếc 

Cứng gáy. Thần kinh suy nhược. 


93. TUYẾT NGƯ 

Huyệt ở ngay đầu nếp gấp khớp cua xương bàn tay 5 đốt 1 ngón út trên đường mu tay 

- Chữa mất ngủ, thường bấm cả tam tuyền 

Ngón tay tê đau nhức, mẩn ngứa, sốt rét không ra mồ hôi viêm tuyến vú, vai đau cổ gáy cứng (huyệt đông y tiểu cốt 


94. TỨ THẾ 

Gồm bốn huyệt xếp dọc giữa tam đầu cánh tay. Huyệt trên cùng là Tứ thế 1 huyệt tứ thế cuối là 4 

Chữa động kinh - bướu cổ câm điếc đau đầu, vai gáy 

( Ứng với các huyệt châm cứu như hội tiêu lạc) 


95. VỊ TRƯỜNG ĐIỂM 

Huyệt ở giữa mô ngón cái (ở trên đường sinh đạo) 

Chữa đầy hơi ở dạ dày - đường mật - mồm hôi 


VI. VÙNG CHI DƯỚI ( ĐÙI GỐI - CẲNG - BÀN CHÂN )



96. ÁN CỐT 

Huyệt ở đỉnh khô khốc 3 (góc dưới trên mắt cá trong chân phải lấy lên 54 khoát) 

- Chữa sẹo lồi phía sườn lưng bên trái (khác bên huyệt) 

Tỳ vị yếu bụng đau đầy nôn mửa ỉa chảy 

Kinh nguyệt không đều rong kinh bế kinh, khí lụi di mộng tinh đau dương vật đái khó đau thoát vị toàn thân đau nhức (chữa được nhiều bệnh) 

(giống như huyệt tam âm giao đông y) 


97. ÁN DƯ 

Túc tam lý 

Huyệt ở dưới bị huyền 2 là 4 khoát. ở phía bờ ngoài xương chày (gần trùng với tức tam lý đông y) 

Chữa trị làm mềm biến Basedow - chữa khớp gối co ruỗi khó khăn, đau sưng cẳng và bàn chân đau nhức. Đau thần kinh tọa, chấn liệt do di chứng huyết áp cao. 

Trúng phong á khẩu. liệt bại thân bát toại 

- Bệnh dạ dầy, nôn mửa ỉa chảy, táo bón kiết lỵ. 

Tắc tia sữa viêm tuyến vú (Mục đích lập cân bằng âm dương nói thêm huyệt túc tam lý, là huyệt đa năng bồi bổ sức khỏe, ngăn ngừa các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể, giúp cho cơ thể vận hóa nhanh trục tat túi bệnh - là huyệt trường sinh - Mỗi tháng đốt ngải cứu 8 ngày đầu tháng - vào huyết túc tam lý trường thọ sống lâu. Không được để huyệt này khô. Dòng chọ Chi Ka Wa Nhật bảnđã được Tôn vinh Ông Mãn Bình Mãn Cát 193 tuổi vợ Mãn cát 174 tuổi v.v.... 


98. ÁN DƯƠNG 

Huyệt chỉ có ở chân phải. Hình phía sau chân phải đỉnh mắt cá ngoài chân phải lên 3 khoát và lui ra sau 1 khoát (giống các huyệt động y tuyệt cốt huyền chung đỉnh mắt cá ngoài) 

Chữa trị rong kinh băng huyết. Đau cẳng chân khớp gối tê bại đùi và thắt lưng - gân cốt toàn thân nhức mỏi liệt ½ người - nhức trong các khớp xương. 


99. ÁN TỌA 

huyệt ở đỉnh góc trên trước mắt cá ngoài - khô khốc 3 lấy lên 2 khoát (dưới huyệt huyền chung đông y) 

Chỗ lõm vũng lỗi của mắt cá ngoài 


100. BÍ HUYỀN 

8 huyệt ở 8 vị trí xung “bánh chè” xương đầu gối bên trái bên phải 




CÔNG NĂNG 

Chữa trị khóa hàm bí huyền khi bấm các ngũ bội chân để điều trị bại liệt chi dưới, có thể làm chân run giật, chống teo liệt 

- Quy tắc chữa thầy thuốc khóa bí huyền, chiếu thẳng xuống ngũ bội châu. Bệnh nhân đang được tay kia của thầy bấm huyệt chữa bệnh 

Ví dụ: làm chân trái bệnh nhân - bấm ngũ bai cái - thì khóa bí huyền 8 - Bấm Ngũ bôi 2-7. Thì khóa bí huyền 2-4 

Bấm ngũ bội hồi sinh thì khóa bí huyền 7 

Chú ý theo quy tắc: các bí huyền số chẵn ở phía trong 

(Theo đông y số chẵn trong thuộc âm) 

Số lẻ ngoài thuộc dương 


101. CUNG KHÔN 

Huyệt chỉ có bên trái huyệt ở điểm giữa lằn chỉ cổ chân chỗ lõm giữa gân duỗi dài ngón cái và huyệt ở mắt cá ngoài lấy lên 3 khoát 

Chữa trị chân sung, bí tiểu tiện (trên huyệt án tọa) 


102. ĐẮC QUANG 

Huyệt ở giữa lằn cổ chân, chỗ lõm giữa gân duỗi dài ngón cái và gân giữa cẳng chân. 

Chữa trị Dẫn máu nuôi chân teo, chữa đau cổ chân teo cổ cẳng chân, đau khớp gối, đau dây TK tọa, bại liệt tê chân đây bụng đau đầu chóng mặt 


103. ĐỊNH TỬ 

(huyệt ở chân bên trái) ở khe 2 khớp 1 của xương bàn chân, ngón áp út lấy lên 3 khoát (giống huyệt túc lâm khấp, đông y) 

Chữa mắt kéo màng - viêm màng bồ đào mắt hoa không mở mắt tê liệt, hồi sinh ban đêm, mạng sườn đau nhức, sừng nách, ổ gà. Tất cả các loại sưng, đều sử dụng 


104. ĐỐI NHỠN 

Huyệt ở đốt 1 ngón chân cái, lui về mu chân 1 khoát chữa sụp mi, lác mắt không nhắm lại được 

Chữa đau cẳng chân, chân lạnh tê, chân liệt… 

huyệt khô Minh (111) một khoát (trên nhất thốn 130) 

Chữa bong gân cổ chân - như khô thống (113) 


105. GIÁC KHÍ 

(Phía chân phải) MẠCH KINH chân trái - huyệt ở mắt cá trong lên 2 khoát - (hình nghiêng) 

Chữa trị - chân phải chữa sa dạ con bạch đới 

MẠCH KIM - chữa rối loạn kinh nguyệt băng huyết 

(gần giống hai huyệt phục lưu, giao tín của đông y) 

Chữa cảm hàn, thận suy di tinh đái dắt bí đái 

Co chân liệt teo, chân lạnh 


106. HỮU MÔN 

(Ở chân phải) huyệt ở đỉnh mắt cá ngoài lấy lên 2 khoát 

- Hữu môn và giác khí đối xứng nhau (103) 

Chữa trị - sa dạ con bạch đới 

Chú ý - đang hành kinh mới sạch mới sinh con không bấm 


107. KHIÊN THẾ 

Huyệt ở dưới đỉnh mào chậu 2 khoát (trên khô khốc 3 thẳng lên), phía hông, huyệt có cả 2 bên phải trái 

Chữa trị - Móc khiên thế làm cho chân liệt cử động - làm cho bụng ống xẹp xuống 


108. KHEO 

Gồm có 3 huyệt ở kheo 

Chữa trị: làm giãn gân cơ - co quắp chân làm dãn xương sốp 


109. KHÔ KHỐC 

(Khóa hãm) có 3 huyệt ở ngay vị trí sát mắt cá chân khô khốc 1 góc dưới sau mắt cá. Dùng khi đập bình thường khô khốc 2 dưới trước mắt cá. Dùng khi huyết áp hơi cao 

Khô khốc 3 góc trên trước mắt cá khi huyết áp cao 

ở mắt cá ngoài là khô khốc 1,2,3 

ở mắt cá trong là khô khốc 1,2,3 

Chữa trị Công năng khóa hãm khô khốc khi bấm các huyệt chữa bệnh khác cũng bên, là mốc đánh dấu các bí huyền (1.2.3.4.5.6.7’.8) Quy tắc chân phải thì khóa hãm, khô khốc 1.2.3. ở mắt cá ngoài chân trái. Thì khóa hãm khô 1.2.3 ở mắt cá trong 

Lưu ý khô khốc 2 ngoài ở chân phải (trùng huyệt) khâu hư đông y 

Khô khốc 2 trong ở chân trái (trùng huyệt thượng khâu đông y) 

Chữa trị nách sưng đau - ngực sườn đau, cổ vẹo, dịch xuất huyết khớp cổ chân đau, phía ngoài cẳng chân đau. Đầu gối ống chân đau ê ẩm - chuột rút. Bụng sôi nôn mửa, lách to hoảng đơn, cứng lưỡi táo bón - Trẻ con kinh giảm đau vùng Thượng vị 


110. KHÔ KHỐC GIỮA 



Khô khốc giữa, huyệt ở đỉnh nhọn mắt cá trong chân phải, 

Huyệt kim ô. Mạnh đăng cũng chữa sụp my 


111. KHÔ LÂN 



Huyệt ở 1/3 trên của xương đùi, phía trước ngoài đùi. Cách bờ cơ may. Phía trên đầu gối trái 

Chữa liệt tay chân không giơ cao được 


112. KHÔ LƯU 

Huyệt ở điểm 1/3 trên đường nối mắt cá trong với bờ ngoài của móng ngón chân cái 

- Chữa môi vênh cong, không mím miệng lại được 

Lưng cúi ngửa không tự chủ được 


113. KHÔ MINH 

Huyệt ở dưới mắt cá trong hai khoát lui ra phía sau gót 1 khoát 

Chữa trị làm mềm gân tả hậu môn - làm chân liệt lắc ngang ra ngoài (giống huyệt thủy tuyến đông y) Đau bụng kinh - kinh nguyệt không đều bí đái hoa mắt thiếu máu 


114. KHÔ THỐN 

Huyệt ở đỉnh mào chậu phía hông, lấy xuống 4 khoát dưới huyệt khiên thế (105) 2 khoát 

Công năng làm duỗi chân tê liệt, chữa bụng ỏng do dãn có chứa tương tự như (Khiêm thế) 105 


115. KHÔ THỐNG 

Huyệt ở đỉnh mắt cá trong chân phải xuống 3 khoát công năng như (Khô minh) bong gân cổ chân 


116. KHÔI THẾ 

Khôi thế (bên trái) Mạnh Chung (bên phải) 

- Huyệt nằm giữa xương chày, xương mác,ở trên khô khốc ở mắt cá ngoài khoát 

Công năng chữa phong tê thấp, sưng nhức chảy rãi 


117. KHU CHẾ 

Huyệt ở gai chậu trước trên của xương cánh chậu 

Công năng chữa sai khớp háng cùng bên 

(gần giống huyệt Đông y Ngư Khu) Đau thắt lưng - viêm tử cung viêm tinh hoàn 


118. KHU PHONG 

Gồm 3 huyệt cách đều nhau, nằm ở chỗ lõm ngoài phía trên kheo chân, trên lỗi cầu ngoài xương đùi chỗ bó gân sau ngoài co nhị đầu đùi 

Công năng chữa bong gân, sưng đầu gối, đau do té ngã 


119. KHÚC KỲ 

Huyệt ở đỉnh mắt cá trong lên 8 khoát 

Chữa mắt mờ do chấn thương, chân khó bước 


chân trái 

Công năng chữa trị, làm giật tả hậu môn. Đẩy đỉnh khô khốc giữa chân trái, để chữa tre em tàn tật bẩm sinh do di chứng não - cùng các huyệt khác. 





120. KIM NHŨ 

Huyệt ở đỉnh mắt cá (giống huyệt lậu cốc đông y) Trong chân phải xuống 3 khoát lui ra phía sau 1 khoát ở dưới 





121. KIM QUY 

Huyệt ở phía ngoài ngõn út - có ở cả hai chân phải trái 

Chữa: xoay chân ra ngoài làm giật 

Thủ thuật: Khi bấm kim quy, đồng thời khóa bị huyền 7 

- Huyệt đông y chí ân, chữa nóng gan bàn chân - sót rau đẻ khí. Ciêm mũi dị ứng 

Thông cốc: Chữa đau ngón chân út đau nặng đầu 

Cứng gáy - động kinh 


Khóa khu trung (115) điểm bấm khô lân - chân tê liệt sẽ giơ cao được. 

- Khóa khô lân - điểm bấm khư trung - cả mông và chân trái đưa lên - (tương đối đau) 


122. MẠCH KINH 

Và huyệt Giác Khí (xem 103) 


123. MẠCH TIẾT 

Huyệt ở trên mu của khớp 2 ngón cái - của 2 đốt 1 và 2 khớp 1 là khớp của xương bàn chân, đốt 2 là đốt có móng chân. 

- Chữa hen xuyễn, nóng 


124. MẠNH ĐĂNG 

Huyệt ở bí huyền trong (BH 8) 3 khoát 

Chữa đau lưng sụp mi mắt (2 H Xi mô (79) đối nhỡn (102) chữa như trên 


125. MẠNH QUA 

Huyệt ở bí huyền 1 lấy lên 2 khoát dịch vào trong 2 khoát ở nơi lõm đầu cong của xương đùi (giống huyệt huyết phải Đông y) 

Chữa đau mé trong ngoài, đau đầu gối 

- Mẩn ngứa dị ứng. Kết hợp với (Khúc trí, Phong Thị, Huyết Hải) Chữa được nhiều bệnh


126. MẠNH TÚC 

Huyệt ở khe 2 ngón chân cái, kéo xuống phía gan bàn chân 1 khoát có cả ở 2 chân (phải và trái) 


127. MẠNH THẾ 

Chân trái huyệt ở bí huyền góc dưới trong (….) 

Lùi thêm vào trong ½ tấc 

Chữa ù tai, nhức tai rụt lưỡi 


128. NGŨ BỘI CHÂN 

Mỗi chân có 5 huyệt trên mu chân, là các ngũ bội - ngũ bội cái (1 ngón chân cái) 2.3.4.5 là Hồi sinh 

Chữa trị khai thông huyệt đạo - khóa khô khốc 1.2.3 là các huyệt căn bản phối hợp với các huyệt khác. Chữa nhiều bệnh (Nghiên cứu lại các đường kênh đi qua Tam Tinh ngũ bội tay và chân và các huyệt) 


129. NGŨ THỐN 

Huyệt ở đỉnh mắt cá trong lên 4 khoát lui ra sau 2 khoát tức ở sau huyệt (Tam âm giao đông y) 

- Chữa bí đại tiện, sưng đau cẳng chân, liệt chân do thoát vị đĩa đệm. Đau nhức toàn thân, mất ngủ 


130. NGŨ KINH 

Huyệt ở kẻ ngón út áp út, lui về phía sau mu chân 4 khoát 

Công năng chữa trị làm rung chuyển đường gân cơ bí huyền và tả hậu môn (hình vẽ nghiêng chân trái) chuyển cả khớp gối 

(Chống chỉ định - huyết áp cao, tim còn đang bí tiểu tiện) 


131. NGƯU TUYỀN 

Huyệt trên đỉnh mắt cá trong 3 khoát, lui về phía sau 2 khoát - chữa trị sưng mu bàn chân 


132. NHÂN THẾ 

Chân phải - huyệt ở mô ngón cái, dưới gan bàn chân 

Chân phải - Công năng chữa trị, kích thích thận, làm thông tiểu tiện - giảm viêm sưng mặt tay 


133. NHẤT THỐN 

Huyệt ở phía dưới mắt cá trong 4 khoát lùi ra sau 1 khoát, ở dưới (H Kim Nhũ 118) 1 khoát (dưới Khô Minh (111) Chữa đau thần kinh tọa: Ngồi không sát mông, đứng nghiêng người không thẳng, vênh vẹo 


134. TẢ HẬU MÔN 

Gồm 3 huyệ ở giữa ổ kheo, xếp đều nhau 

Huyệt ở giữa nằm trên nếp gấp kheo (giống ủy trong Đông y) 

Chữa liệt chân, chân co quắp đau xương sống - bí đại tiểu tiện (Lưu ý bấm móc nhẹ đề phòng gây ra tai biến như phù chân gây co thắt bàng quang) 

(Chân đang run giật dùng khóa tả hậu môn) 


135. TẢ NHŨ 

Chân trái huyệt ở đỉnh mắt cá ngoài 3 khoát chữa bong gân cổ chân 


136. TẢ TRẠCH 

Huyệt ở bí huyền 2 lấy xuống 5 khoát 

Công năng dẫn máu nuôi chân tê liệt 

(Tương ứng với huyệt Dưỡng lăng Tuyền, vạn lý Đông y) 

- Đau đầu gối tê liệt vẳng chân - liệt ½ người 

- Liệt TK hông bệnh gan mật đắng miệng 


137. TẢ TRẠCH DƯỚI 

Ba huyệt ở phía ngoài cẳng chân xếp đều nhau 


138. TẢ TRẠCH TRÊN 

Trên đùi và bắp chân bên trái 

Chữa chân vênh ra vênh vào chân lạnh 


139. TAM TINH - CHÂN 

Mỗi bên chân có 5 huyệt 1.2.3.4.5. 

Chữa trị và công năng: là các huyệt cơ bản theo đường kinh 

Kết hợp để chữa các bệnh khác (chủ yếu thông huyệt đạo) 


140. THỐN Ô 

Huyệt ở giữa phần lồi khớp 1 bàn chân trên gân khớp ngõn 

Công năng: làm giãn gân co ngón chân 

Tạo cho khí huyết được lưu thông 


141. THỐN TRUNG 

(Tương ứng với huyệt giáo xa Đông y) 

Chữa đau răng - liệt mặt 


142. TINH NGOEO 

Huyệt ở khe ngón út kéo xuống gan chân 1 khoát 

Chữa đầu hơi dạ dày lạnh (Như mạnh túc Đông y) 


143. TÚC MÔ 

ở điểm 1/3 trên đường nối đầu ngón chân cái, cuối phần lồi trong, ngón chân cái 

Chữa mu bàn chân sưng, đau bụng, đau vùng thượng vị 

Kiết lỵ táo bón, Thổ tả, người nặng nề khó chịu 

Phù tề, thiếu B1, cám gạo (Tương đương với H Thái Bạch Đông y) 


144. XÍCH THỐNG 

Huyệt ở trên (B Huyền 1) 4 khoát 

Công năng = điểm mạnh làm chân, bên kia rung giật 

Kích thích TK não 


145. XÍCH THẾ 

Huyệt ở dưới bí huyền 2 kéo xuống khoảng 6 khoát - lui vào trong 4 khoát 

- Chữa trị: Chữa hạch to lên cổ, đối bên với chân bấm huyệt - làm giãn chân bên kia. 

Khoá nhị môn dùng để tác động các điểm dọc sống lưng, chữa đau lưng, đau thần kinh toạ, liệt.

Bài giảng Thập Chỉ Liên Tâm chữa chảy nước miếng do di chứng tai biến mạch máu não

Bài Giảng Thập Chỉ Đạo TCLT cải thiện chứng đau dây thần kinh tọa và thoát vị đĩa đệm

Thầy Dư Quang Châu hướng dẫn chữa thoát vị đĩa đệm và đau dây thần kinh tọa tại lớp ở Liên doanh dầu khí Việt – Xô

 

“Không phải lưng tôi, lưng tôi đau cơ, mà cái lưng này không đau, nhẹ nhõm… Thật tuyệt vời…” là lời thán phục của bác Đỗ Ngọc Ngạn 85 tuổi tại lớp học Thập Chỉ Liên Tâm cho các cán bộ hưu trí của tập đoàn liên doanh dầu khí Việt – Xô (VIETSOVPETRO) thành phố Vũng Tàu ngày 23 tháng 9 năm 2014.

Bác Ngạn bị thoát vị đĩa đệm đã 3 năm, đi đứng đều bị đau đớn. Suốt những năm qua hễ nghe nói có cách nào hay chữa được bệnh là bác đều thực hiện.  Và bác Ngạn đã chữa trị bằng rất nhiều phương pháp mà không khỏi.

Tại lớp học, thầy Dư Quang Châu cùng các học viên nhóm Thập Chỉ Liên Tâm đã bấm điều chỉnh chứng bệnh cho bác. Vừa làm Thầy vừa giải thích tận tình và hướng dẫn cặn kẽ cho các học viên nghe về phương pháp.

Ban đầu, khi bước lên bục sân khấu để được chữa, bác Ngạn phải bước lom khom. Vậy mà chỉ sau ít phút được bấm Thập Chỉ Liên Tâm, lưng bác Ngạn đã hết đau, hết khòng lưng, bác đi lại nhanh nhẹn, thậm chí bác còn đùa, đi như duyệt binh và còn làm động tác uốn mình múa võ và gập lưng cúi chào.

Có thể nói Thập Chỉ Liên Tâm cải thiện chứng đau dây thần kinh tọa nhanh như có phép màu.

Link video:

https://www.youtube.com/embed/k0hIc5MC8mM

 

HỌC CÁCH CHỮA ĐAU LƯNG, ĐAU THẦN KINH TỌA, THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM DỄ DÀNG, NHANH CHÓNG?

Bạn có tin không? Tự bản thân bạn có thể học cách chữa trị cho người thân khỏi chứng đau lưng, đau thần kinh tọa, thoát vị đĩa đệm dễ dàng, nhanh chóng mà không cần dùng tới thuốc.

Trong những năm qua, thầy Dư Quang Châu, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Năng lượng Cảm xạ, thuộc Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Hà Nội đã tổ chức lớp học, hướng dẫn cho hàng ngàn người cách để tự bản thân, có thể chữa trị cho người thân, bạn bè, đồng nghiệp, những người xung quanh khỏi chứng đau lưng, đau thần kinh tọa, thoát vị đĩa đệm mà không cần dùng tới thuốc.

Các học viên đến học Thập Chỉ Đạo TCLT chỉ cần buổi thứ 3 là thành thạo kỹ thuật chữa trị khỏi chứng đau lưng, đau thần kinh tọa, thoát vị đĩa đệm. Trung tâm giảng dạy thường xuyên ở Hà Nội, TP HCM, Vũng Tàu, Paris.

Hãy tham gia ngay khóa  “Thập  Chỉ Liên Tâm (TCLT)”, kế thừa và phát triển phương pháp bấm huyệt Thập Chỉ Đạo của cố lương y Huỳnh Thị Lịch, nếu bạn gặp khó khăn trong việc thực hành chữa trị khỏi chứng đau lưng, đau thần kinh tọa, thoát vị đĩa đệm mà không cần dùng tới thuốc.

Ngoài được học cách chữa trị khỏi chứng đau lưng, đau thần kinh tọa, thoát vị đĩa đệm, các bạn còn được học cách chữa trị các chứng bệnh như ù tai, điếc tai, rối loạn tiền đình, thiểu năng tuần hòa não, thiếu máu lên não, đau mỏi vai gáy, huyết áp cao, huyết áp thấp, đau mỏi khớp gối, suy giãn tĩnh mạch, suyễn, viêm xoang, ….nhanh chóng, dễ dàng mà không cần dùng tới thuốc. Và bạn được học liệu pháp Y mao mạch cải thiện cholesterol, axit uric, mỡ máu, gan nhiễm mỡ, đường trong máu, phù nề tiền liệt tuyến, u xơ tử cung… ĐẶC BIỆT: Bạn được nghe giới thiệu Nhiệt liệu pháp Thermotherapy trong phòng ngừa và điều trị Ung thư.

Liên hệ đăng ký học và được thực hành ở lớp => liên hệ ngay:

Tại TP HCM: Số 4/1/1 Hoàng Việt, P.4, Q. Tân Bình -  ĐT:  0983.792206 - 0918.133635.

Tại HÀ NỘI: 67 Bà Triệu -  ĐT: 0936.550.900 - 0913.590502  – 0983.581652

Website: www.thapchilientam.vn

Facebook: Facebook: www.fb.com/tcltp

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCGCuZaFW4kaAaULMOgbiUmA

Bài giảng: THẬP CHỈ LIÊN TÂM – Liệu pháp Y mao mạch

Bài giảng: THẬP CHỈ ĐẠO TCLT - Kỹ thuật Khai thông - Bơm máu - Điều hòa

Bài giảng THẬP CHỈ ĐẠO TCLT - Điều chỉnh Hạ huyết áp

Bài giảng THẬP CHỈ ĐẠO TCLT - Điều chỉnh đau Vai gáy Cổ gáy

Bài giảng THẬP CHỈ ĐẠO TCLT - Suyễn - Ho đờm

Chữa đau Thần kinh tọa, thoát vị đĩa đệm, đau lưng không dùng thuốc - Bài giảng Thập Thủ Đạo (THẬP CHỈ ĐẠO TCLT)

Cắt cơn SUYỄN, thầy Dư Quang Châu hướng dẫn bấm huyệt Thập Chỉ Liên Tâm, BRATISLAVA

Sinh năm 1917, theo cách tính tuổi truyền thống, năm nay Lương y Huỳnh Thị Lịch đã 87 tuổi. Hành nghề từ thời chế độ Sài Gòn cũ đến nay, không ít lần vì sự đố kỵ của một số người theo tây y, sự áp đặt của cơ chế, sự cạnh tranh ác ý của một số cá nhân và cơ sở điều trị khác, bà đã không được yên ổn hành nghề, thậm chí đã phải phiêu bạt khắp nơi. Nhưng ý chí sống cống hiến của bà không tắt, dòng chảy Thập chỉ đạo không hề vơi cạn. Chỉ, theo một nghĩa của tiếng Hán, nghĩa là ngón tay, ngón chân. Mười đường kinh đi từ 10 đầu ngón tay, ngón chân là cơ sở cốt lõi của phương pháp Thập chỉ đạo. Để góp phần hoá giải những băn khoăn, vén bức màn tưởng chừng huyền bí quanh việc chữa bệnh từ xưa đến nay của bà, xin mời bạn đọc dõi theo phần nói về những bí quyết của phương pháp Thập chỉ đạo này.

Theo bác sĩ Hồ Kiên, cho tới nay, chưa tìm được tài liệu nào chính thức xác nhận cơ sở lý luận của nó. Khoảng năm 1973, một học trò của bà Lịch là tu sĩ Hoàng Tam khi đó còn sống đã cố gắng giúp bà Lịch đúc kết từng kinh nghiệm chữa bệnh của bà và phác họa ra mười đường kinh của phương pháp Thập chỉ đạo. Anh làm việc đó với sự trực tiếp tham gia ý kiến của bà và được ghi lại trong tài liệu chép tay. Ngay lúc đó, anh Tam cũng đã nghĩ rằng việc bấm huyệt nhẹ nhàng theo tần số nhất định, sẽ tạo ra những xung động hưng phấn đối với các dây thần kinh, các Synac thần kinh sẽ có thể hoạt hoá trở lại nhờ ở sự kích thích tiết ra các chất hoá học trung gian dẫn truyền xung động các Synac đó. Theo bà Lịch và anh Tam, 10 đường kinh đi từ đầu 10 ngón tay, ngón chân gọi là 10 đường kinh của Tam Tinh (mặt, bụng, ngón) và Ngũ Bội (mặt lưng, có móng của ngón tay, chân).

I. Ngũ bội, tam tinh tay:

- Ngón 1 (cái): Từ đầu ngón theo động mạch quay lên khuỷu tay nách, từ nách chia làm hai nhánh: nhánh thanh quản, vùng mặt và nhánh xuống vùng ngực.

- Ngón 2 (trỏ): Từ ngón trỏ lên cổ tay, ra mặt ngoài cánh tay, lên hố xương đòn và cổ.

- Ngón 3 (giữa): Từ ngón giữa, mặt ngoài cánh tay, qua nách vào ngực, hướng vào tim.

- Ngón 4 (nhẫn): Từ ngón áp út dọc giữa cẳng tay, qua khuỷu tay lên vai, cổ, mặt và não bộ.

- Ngón 5 (út): Từ ngón út dọc cánh tay vòng qua sau vai, thẳng lên gáy, dọc qua tay lên đầu.

II. Ngũ bội, tam tinh chân:

- Ngón 1 (cái): Từ ngón cái tới trước mắt cá trong, lên đùi, bộ phận sinh dục, lên vùng ngực, qua miệng, mũi, mắt.

- Ngón 2 (trỏ): Từ ngón 2 đi dọc bàn chân, lên đầu gối cạnh sườn, cột sống lưng, chia làm hai nhánh: Một nhánh vào háng, bộ phận sinh dục, phân bố ở bụng, lên cổ, mép miệng, xương gò má, mũi và vùng ở trước tai. Một nhánh từ háng sang chân bên kia.

- Ngón 3 (giữa): Từ ngón giữa tới mu bàn chân, đầu gối, đùi, bụng, lên ngực, qua hoành cách mô, hướng về tim.

- Ngón 4 (áp út): Từ ngón áp út tới mắt cá ngoài, đầu gối, háng, qua mặt tiếp đùi, qua xương cùng, lên cạnh sườn, vùng vú nách, lên tai, trán, đỉnh đầu, xuống hàm lại lên má cạnh mũi, tới đây có một nhánh về đôi mắt.

- Ngón 5 (út): Từ ngón út tới mắt cá ngoài lên đầu gối, qua phần ngoài cẳng chân, lên mông, dọc cột sống, chia thành 2 nhánh: nhánh vào lưỡi và nhánh lên đỉnh đầu, qua mặt, mũi, gò má mắt.

Căn cứ theo đường kinh này, có thể giúp chúng ta ghi nhớ được một số công năng của các huyệt tam tinh, ngũ bội, biết những vùng đường kinh đi qua và chữa được bệnh gì. Vạch ra các đường kinh này, các tác giả đã dựa vào hiện tượng giật cơ, thường được gọi là các ven lên hay hướng tê tức. Những đường kinh này chưa được hoàn chỉnh chặt chẽ, tương tự như một cung phản xạ của thần kinh, hoặc sự khép kín thành một vòng tuần hoàn trong 14 đường kinh châm cứu, nhưng không thể vội vàng bác bỏ mà phải bình tĩnh học hỏi và suy xét thêm. Thập chỉ đạo không sử dụng các huyệt châm cứu thông thường. Dùng kiến thức tây y thuần tuý cũng khó giải thích nhiều trường hợp điều trị của Thập chỉ đạo, như điều trị chứng suyễn, cao huyết áp, mất ngủ... Nhưng thực tế điều trị nhiều năm, nhiều bệnh nhân và hiệu quả cao cộng với đặc điểm truyền nghề của y học truyền thống khiến chúng ta phải thừa kế trân trọng đối với những thói quen, nguyên tắc và quy trình của Lương y Huỳnh Thị Lịch.

Về mặt chẩn đoán, khi tiếp xúc và khám bệnh cho bệnh nhân, bà quan tâm trước tiên tới chứng bệnh mà bệnh nhân cảm thấy như động kinh, nhức đầu, câm, điếc, suyễn, bại liệt... Bà không chẩn đoán các hội chứng thần kinh kiểu y học hiện đại, như Tabét, Páckinsơn, liệt rung... Tiếp theo, bà bắt mạch và nhiều khi sau bắt mạch, bà ngẫm nghĩ và nói về bệnh của bệnh nhân nhưng không theo quy tắc của chẩn mạch đông y (phù, trầm, trì, sát ở vị trí Xích, Quan, Thốn...). Bà bắt mạch với hai tác dụng: Một là, căn cứ vào trạng thái của mạch như nhanh chậm, trương lực của mạch, dáng đi của sóng mạch... kết hợp với nhận xét trạng thái bên ngoài của sức khoẻ bệnh nhân như niêm mạc mắt, rêu lưỡi, màu da, vết quầng mắt... Nghĩa là cùng thực hiện vọng, văn, vấn, thiết của đông y ở mức độ nào đó để đánh giá thể trạng bệnh nhân, từ đó quyết định: nếu yếu hoặc bệnh không quen chữa thì không nhận trị, nếu mạch khoẻ, bấm không sợ ngất xỉu, bà sẽ nhận chữa. Hai là, khi bấm huyệt, vừa bấm vừa theo dõi mạch xem tác dụng của bấm có chuyển biến sắc mặt không, từ đó điều chỉnh cường độ và trường độ bấm huyệt.

Sự độc đáo trong cách chẩn đoán của bà là nhận xét rất tinh vi tỉ mỉ, có khi đến bất ngờ, về những dị dạng thay đổi vị trí của hệ tĩnh mạch đến độ căng chùng của các gân cơ mà bà gọi chung là ven. Tây y thường chỉ để ý đếm tần số mạch nhanh chậm hoặc sắc mạch, có đôi khi để ý đến tình trạng của hệ tĩnh mạch. Đông y có dựa vào tĩnh mạch ở ngón tay để chẩn đoán bệnh trẻ con (chỉ văn), nhưng cũng không sử dụng rộng rãi như bà Lịch.

Dựa vào vị trí di lệch của ven (so sánh hai bên và so sánh với người lành, nhất là những tĩnh mạch lớn), các hình dạng của tĩnh mạch nhỏ (như hình móc câu, hình giun, hình sóng), tình trạng dẫn tĩnh mạch do ứ đọng máu... để suy ra vùng tổn thương ở chỗ bà không nhìn thấy. Bệnh nhân không cởi quần áo, nhưng nhiều khi bà gọi đúng vị trí nơi tổn thương, tình trạng không cân đối của các nhóm cơ. Tình trạng căng cứng của các gân cơ là những căn cứ để chẩn đoán và theo dõi kết quả của bà ngay sau lúc bấm huyệt hay sau một liệu trình điều trị có kết hợp với tình trạng phát triển của các cơ liệt bị teo, cũng như mức độ phục hồi của chức năng vận động để đánh giá. Khi khám bệnh, bà thường chỉ cho học viên và reo lên: Đấy, đấy, ven nó lên rồi đấy. Hoặc: Hai ven này đè lên nhau, bao giờ nó tách ra thì bệnh khỏi. Tình trạng máu bị ứ lại làm tĩnh mạch phồng lên, co bóp và giật được bà gọi là ven lên và xẹp đi sau khi bấm huyệt làm chuyển động các cơ teo liệt, do đó máu bị dồn đi là dấu hiệu quan trọng để đánh giá kết quả và tiên lượng khả năng chữa khỏi bệnh.

Về phương pháp chữa bệnh, bà Lịch có nhiều nét độc đáo.

Sau khi chẩn đoán bệnh, bà thường có 2 thái độ xử lý: Nếu đó là chứng bệnh đã quen thuộc (cao huyết áp, suyễn, bướu cổ...), bà bấm huyệt ngay theo phác đồ đã thành quy trình nhất định. Nếu là bệnh ít gặp, hơi khó, bà suy nghĩ rồi đi đến kế hoạch phối huyệt để chữa bệnh. Bà chủ yếu dựa vào lý luận dẫn máu, dồn máu xuống, đưa máu lên. Rồi dùng thủ thuật bấm huyệt day, xoa, nắn cho khối cơ di chuyển để dẫn máu xuống chỗ trũng, làm giảm máu chỗ lồi, chỗ sưng cứng. Nét độc đáo ở chỗ bà bấm từ đầu ngón chân, ngón tay cho các cơ di chuyển, co giật nhằm mục đích đẩy máu, không đơn thuần dựa vào day bấm xoa bóp tại chỗ đau. Đây là một điều khó, nhưng có hiệu quả tốt. Đôi khi, bà dùng thước dây đo lại vùng cương tụ máu ở chi khi bấm huyệt dẫn máu thoát đi để xác định lại kích thước.

Trước khi bấm huyệt chính thức, nguyên tắc bắt buộc đối với y sinh Thập chỉ đạo là phải khai thông huyệt đạo cho bệnh nhân. Khai thông huyệt đạo nhiều hay ít là do sức khoẻ bệnh nhân. Về thực chất, đó là sự khởi động cho các cơ tê liệt ở mức độ nặng nhẹ khác nhau, được chuẩn bị để đi vào chịu sự bấm huyệt mạnh hơn, tránh bấm mạnh đột ngột gây nên phản xạ đột biến co cứng cơ, đau đớn bệnh nhân, làm tổn thương thêm các cơ bị liệt. Khai thông huyệt đạo vừa mức và được điều chỉnh bằng bắt mạch để dò biết tình trạng cơ thể có sẵn sàng đáp ứng phản xạ hay không. Bà thường dặn dò: Nếu tăng xông thấp phải đưa lên, nếu tăng xông cao phải đưa xuống cho vừa mới bấm huyệt chính, không thế là bệnh nhân xỉu liền.

Khi bấm huyệt, tay y sinh bao giờ cũng ở tư thế khoá huyệt đối với bệnh nhân. Đây là một nét rất độc đáo của môn này. Có 4 loại khoá chính: khoá hổ khẩu ở cổ tay, khoá khô khốc ở cổ chân, khoá cơ bản ở ngón tay, khoá bí huyền ở đầu gối. Khoá có tác dụng thứ nhất là hãm phanh, chỉ cho các cơ co giật vừa phải với thể lực bệnh nhân, tác dụng thứ hai là giúp kích thích phản xạ như thể những ngón tay bấm nốt đàn, còn tay bấm huyệt như tay gẩy dây đàn.

Nét độc đáo của Thập chỉ đạo còn ở tính nguyên tắc về việc sử dụng các huyệt hồi sinh. Có rất nhiều huyệt được gọi là huyệt hồi sinh, chính là những huyệt trợ sức, tăng cường sức chịu đựng và có tác dụng cấp cứu tốt khi có rối loạn huyết động học. Những huyệt hồi sinh bắt nguồn từ những huyệt dưỡng sinh của người thầy Ấn Độ đã dạy bà trước đây. Đôi khi, người bệnh yếu quá, bấm huyệt hồi sinh không đủ, chuyển sang bấm huyệt chính, bà thường sử dụng một thủ pháp độc đáo khác mà gọi là biến điện. Biến điện là một thủ pháp dùng ngón cái bấm hoặc day đi trên một số huyệt vị nhất định trong một thời gian nhất định, với tâm niệm hết sức tập trung - Hãy truyền cho người bệnh sinh lực của mình, hãy cứu họ! Bà gọi là vận nội công. Sau khi làm thế, quả thật mạch đập của bệnh nhân có khá hơn. Y sinh chỉ được phép sử dụng thủ pháp biến điện khi thấy mình thực sự khoẻ mạnh. Chỉ với những động tác bấm rất nhẹ nhàng, như múa, các cơ tê liệt giật rất nhẹ, nhưng bệnh nhân đã ra mồ hôi hoặc nóng bừng, mặt đỏ như vừa qua một vận động quá tải. Sự nhẹ nhàng ấy đòi hỏi y sinh phải điêu luyện về thủ pháp day bấm. Bà kể: Tôi phải học 12 năm cách bấm đó. Cốt bấm trúng huyệt, không dùng sức mạnh làm đau bệnh nhân. Phải bấm đúng như bấm nốt đàn, bấm mạnh mà sai thì vô ích.

Không hề giấu nghề, Lương y Huỳnh Thị Lịch luôn mong có những học trò tâm huyết để học hỏi, thừa kế phương pháp Thập chỉ đạo này để trị bệnh cứu người. Bà có 4 yêu cầu chủ yếu đối với các y sinh:

1. Thương yêu vô hạn đối với bệnh nhân, đặc biệt là đối với trẻ em và những người tật nguyền, khốn khổ.
2. Say sưa tìm tòi trong nghề nghiệp.
3. Giữ cho mình một tâm hồn, đạo đức trong sạch, một sức khoẻ tốt, không làm tiền bệnh nhân.
4. Chú ý rèn luyện những ngón tay bấm huyệt, không phải bằng sức mạnh ngón tay mà với tất cả nội khí của toàn thân mình...

- Sách nói Thập chỉ đạo  - Tác giả Hoàng Duy Tân (sachnoionline.com)

01. Lời nói đầu - Hoàng Duy Tân

02. Các đường kinh ở chân - Hoàng Duy Tân

03. Chuyển kích thích - Hoàng Duy Tân

04. Cốt cường - Hoàng Duy Tân

05. Huyệt vùng ngực, bụng - Hoàng Duy Tân

06. Huyệt vùng vai, lưng - Hoàng Duy Tân

07. Huyệt vùng tay - Hoàng Duy Tân

08. Huyệt vùng chân - Hoàng Duy Tân

09. Khiên thế - Hoàng Duy Tân

10. Điều trị liệt chi dưới - Hoàng Duy Tân

11. Thực hành bấm huyệt thập chỉ đạo - Hoàng Duy Tân

12. Chấn thương cột sống - Hoàng Duy Tân

13. Huyết áp cao - Hoàng Duy Tân

14. Lưng đau - Hoàng Duy Tân

15. Tai điếc - Hoàng Duy Tân 

Các video giới thiệu về bộ môn bấm huyệt Thập Chỉ Đạo (Thập thủ đạo)

Giới thiệu về Thập chỉ đạo - Nguyễn Văn Hóa - Xem video 

Lương y Huỳnh Thị Lịch và Thập chỉ đạo - VTC10 - Xem video 

Thập thủ đạo - Quá trình hình thành và phát triển - Xem video  

Thập thủ đạo cơ bản - Chữa đau cổ vai gáy - Xem video

Tác dụng của bấm huyệt

Theo YHHĐ: Huyệt là những điểm mà kết quả nghiên cứu gần đây cho thấy ở đó tập trung nhiều mạch máu và đặt biệt là nhiều dây, nhánh và thụ cảm thần kinh. Hệ thống thần kinh – thể dịch của cơ thể tiếp nhận nhựng kích thích, đồng thời huy động toàn cơ thể đáp ứng lại các kích thích bằng 3 loại phản xạ: Tại chỗ, tiết đoạn và Toàn thân. Khi bấm huyệt, các đáp ứng của cơ thể dưới sự điều khiển của hệ thống thần kinh – thể dịch điều nhằm nâng cao khả năng tự bảo vệ, điều hòa các rối loạn bệnh lý.

Theo Đông y

Đông y cho rằng Tạng phủ, Kinh lạc là cơ sở cho hệ thống hoạt động của cơ thể con người, nhất là hệ thống kinh lạc. Hệ kinh lạc là hệ thống các đường ngang, dọc, phân bố chằng chịt khắp cơ thể, bênh trong vào đến tạng phủ, bênh ngoài ra đến cơ, da.

Nhờ có hệ kinh lạc, khí huyết được tuần hoàn để nuôi dưỡng tạng phủ và các bộ phận khác của cơ thể, điều hòa dưỡng âm, làm cho cơ thể trở thành một khối thống nhất, thích ứng với thiên nhiên, chống lại các quá trình phát sinh, phát triển của bệnh tật.

Khi cơ thể bị suy giảm khả năng tự bảo vệ do chính những rối loạn bệnh lý từ bênh trong cơ thể hoặc do các tác nhân gây bệnh từ bênh ngoài. Lúc đó, sự tuần hoàn của khí huyết trong kinh lạc bị ngăn trở dẫn đến các rối loạn hoạt động của các tạng phủ, mất thăng bằng âm dương, rối loạn sinh lý của cơ thể.

Một cơ quan, tạng phủ bênh trong, khi có sự thay đổi khác thường thì các mạch máu chi phối nội tạng đó sẽ căng lên, biểu hiện lên ở phần da có quan hệ với nội tạng đó và nếu ấn vào đó sẽ thấy đau, đó là hiện tượng phản xạ của nội tạng lên mặt da (gọi tắt là phản xạ Nội tạng – da). Đối với các nhà nghiên cứu, chỗ phản xạ của nội tạng lên mặt da, đó là các điểm ‘dễ dẫn’. Các điểm này, về vị trí, rất giống các huyệt đạo trong châm cứu. Ngược lại, khi tác động lên một số vùng da, những tác động đó có thể dẫn truyền và tạo phản ứng kích thích đối với cơ quan, tạng phủ tương ứng bên trong, hiện tượng này được gọi là phản xạ ‘ Da – Nội tạng ‘. Nhờ những phản xạ này, thầy thuốc có thể phát hiện và thông qua sự kích thích thích hợp, có thể điều chỉnh được những rối loạn bệnh lý tương ứng.

Điều trị bằng bấm huyệt, qua những tác động hợp lý trực tiếp vào huyệt, giúp cho cơ thể làm lưu thông hệ kinh lạc, lập lại sự tuần hoàn của khính huyết, điều hòa các rối loạn chức năng của tạng phủ, phục hồi trạng thái mất quân bình sinh lý, con người sẽ khỏe mạnh.

Để nghiên cứu sâu hơn về huyệt đạo, gần đây, các nhà khoa học đã sữ dụng một thiết bị được gọi là ‘Máy ghi lại nhiệt độ cơ thể’ thiết bị này có thể ghi lại một cách kỹ càng sự thay đổi nhiệt độ trên mặt da, qua đó có thể xác định tác dụng của liệu pháp huyệt đạo.

Dùng máy hình ghi lại nhiệt độ cơ thể để quan sát, có thể thấy nhiệt độ ở những vị trí mà từ xưa đến nay gọi là huyệt vị, thường ở trạng thái tương đối cao. Đó là tình hình ở những người khỏe mạnh. Người có nội tạng khác thường, sự chênh lệch nhiệt độ ở những vị trí này không rõ ràng lắm. Khi châm cứu hoặc bấm vào huyết vị, nhiệt độ ở mặt da lập tức tăng lên, điều này chứng tỏ sự căng của thần kinh giao cảm bị kiềm chế.

Tác dụng của bấm huyệt đối với các cơ quan trong cơ thể có thể tóm tắt như sau:

1 – Đối với da và tổ chức da

Da bao bọc cơ thể với diện tích khoảng 15.000 cm2, cơ quan nhận cảm và truyền kích thích vào hệ thống thần kinh trung ương và tiếp nhận những đáp ứng của cơ thể đối với những kích thích đó. Bấm huyệt có khả năng tăng cường quá trình hô hấp, dinh dưỡng và thải chất cặn bả của da nhờ đó giúp cho da và tổ chức dưới da nâng cao sức đề kháng, điều chỉnh và rối loạn hoặc tổn thương bệnh lý.

2 – Đối với hệ thần kinh

Mọi chức năng hoạt động sống của cơ thể điều do hệ thống thần kinh chi phối, hệ thống thần kinh bao gồm hệ thần kinh trung ương gồm có não, tủy sống.

Hệ thần kinh ngoại vi gồm các dây thần kinh nối não và tủy sống với các cơ quan khác trong cơ thể.

Hệ thần kinh thực vật chi phối hoạt động của các cơ qua nội tạng gồm có giao cảm và phối giao cảm.

Bấm huyệt có khả năng tác động đến những hoạt động cơ bản của vỏ não, ảnh hưởng đến quá trình hương phấn, ức chế, đồng thời có tác dụng điều chỉnh rõ rệt những hoạt động của hệ thần kinh thực vật, cải thiện các chức năng của nội tạng.

Nếu bấm và dây huyệt với thao tác nhanh, mạnh thì có tác dụng kích thích thần kinh, gây co cơ hoặc làm cho cơ nhão được được chắc lên. Nếu bấm dây nhẹ, chậm, gây đau êm thì lại có tác dụng an thần, giảm hưng phấn tại chỗ, làm cho gân cơ thư giản, bớt co cứng, bớt đau.

3 – Đối với hệ cơ gân khớp

Cơ thể con người có tới 600 cơ và chiếm 30 – 40 % trọng lượng toàn thân. Não và cơ có mối liên hệ hết sức mật thiết. Bất kỳ cơ nào, dù nhỏ nhất cũng không ngừng đưa về não những thông tin về trạng thái của nó và cũng thường xuyên nhận những tính hiệu đáp ứng của não.

Những sung động sinh học từ cơ đưa về não là những tác nhân kích thích hoạt động của não, làm cho não hưng phấn hoặc ức chế. Cơ càng căng, càng hoạt động, càng có nhiều xung động đưa về não.

Bấm huyệt có tác dụng làm cho các cơ bị mệt mỏi sớm được phục hồi, cơ được nuôi dưỡng tốt, phòng chống được tình trạng teo cơ, co cứng, phù nề, nâng cao khả năng lao động của cơ.

Các gân cơ bao khớp và xương có sự liên kết chặt chẽ, chung quanh bao khớp có những dây chằng giữ vững ổ khớp. Trong ổ khớp có bao hoạt dịch chứa nước nhờn để làm giảm ma sát giữa các đầu xương. Bấm huyệt có tác dụng tăng tính co giãn, hoạt động của gân, dây chằng, tác động đến quá trình tiết dịch và tuần hoàn của khớp có tác dụng chống viêm, sưng nề tại ổ khớp, tăng khả năng nuôi dưỡng và phục hồi chức năng vận động của khớp.

4 – Đối với hệ tuần hoàn và hô hấp

Hệ thống tuần hoàn và hô hấp bảo đẩm sự thay đổi vật chất giữa các tổ chức của cơ thể và môi trường bênh ngoài, cung cấp oxy cho tế bào chuyển hóa năng lượng, thải thán khí và các sản phẩm chuyển hóa khác.

Bấm huyệt có thể làm tăng tốc độ và lượng máu tuần hoàn, tăng cường quá trình trao đổi chất giữa máu và tế bào.Các tổ chức được cung cấp oxy là chất dinh dưỡng tốt hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc điều chỉnh các rối loạn cơ năng hoặc hồi phục các tổn thương thực thể. Trong chữa bệnh, nếu biết tác động vào các huyệt vị phù hợp, có thể làm tăng hay giảm huyết áp, có thể điều chỉnh lại đến mức sinh lý.

Khi bấm huyệt trên da sẽ tác động đến các khu hô hấp, tăng cường khả năng hoạt động của phổi. Bấm huyệt có thể làm các tiểu phế quản và các phế nang giãn hoặc co lại.

Các công trình nghiên cứu cho biết, nếu tác động vào các đốt sống cổ 4, 5 sẽ gây phản xạ co phổi. Nếu tác động vào các đốt lưng 6, 7, 8 sẽ làm giãn phổi. Vì vậy, đối với từng bệnh khi chữa cần phải biết chọn vị trí và phương pháp thích hợp.

5 – Đối với hệ bạch huyết

Bạch huyết lưu thông trong một hệ thống mao mạch bạch huyết và hạch bạch huyết. Thành của những mao mạch này có tính thẩm thấu cao, có khả năng hấp thu những dung dịch keo và tạp chất. Bạch huyết lưu thông trong hạch mạch nhờ sự co rút của cơ rồi đi vào tĩnh mạch. Bấm huyệt cũng làm tăng cường lưu thông tuần hoàn bạch huyết, có thể làm tiêu giảm các hiện tượng sưng nề ứ đọng trong cơ thể. Hạch bạch huyết có ở nhiều nơi khác nhau trên cơ thể. Khi hạch bí sưng đau là có hiện tượng nhiễm trùng, vi khuẩn xâm nhập cơ thể bị giữ lại ở đó, vì vậy, không nên bấm mạnh vào các hạch bạch huyết vì có thể làm lan rộng sự nhiễm trùng.

6 – Đối với hệ tiêu hóa

Bấm huyệt có tác dụng tăng cường nhu động của dạ dày, ruột, cải thiện chức năng hệ tiêu hóa. Nếu kích thích mạnh có thể làm tăng tiết dịch, kích thích vừa hoặc nhẹ làm giảm tiết dịch.

Bấm huyệt có thể làm giảm hoặc cắt đức cơn đau vùng thượng vị, các cơn đau quặn do rối loạn tiêu hóa, do viêm tiểu trường, viêm đại trường.

Kỳ 4: Truyền nhân bấm huyệt

Có thể nói, bà Huỳnh Thị Lịch là “thần y” bấm huyệt bí ẩn nhất Việt Nam. Bà để lại di sản kiến thức bấm huyệt đồ sộ, nhưng gần như chưa được nghiên cứu, áp dụng môn bấm huyệt này rộng rãi, trị bệnh, nâng cao sức khỏe cho người dân.

Cả đời bà âm thầm chữa bệnh, truyền dạy cho các học trò, và đặc biệt không tiếp xúc với giới truyền thông, nên thân thế, sự nghiệp của bà rất bí ẩn. Học trò của bà chủ yếu là những người thiên về nghiên cứu, ít thực hành, lại không quảng bá rộng rãi, nên tưởng như môn bấm huyệt mà bà gọi là Thập thủ đạo đã biến mất.

Nhà cảm xạ Dư Quang Châu dẫn chúng tôi đi vòng vèo trong khu đô thị An Phú - An Khánh (Quận 2. TP.HCM), tìm đến ngôi nhà số 7, đường 9B. Ngôi biệt thự cửa rộng mở, bên trong có mười mấy người ngồi im lặng đợi đến lượt được ông Nguyễn Tam Kha bấm huyệt.

Gương mặt người nào cũng háo hức chờ đợi đến lượt mình. Bàn tay săn chắc của ông vừa day, vừa bấm. Một tay ông giữ huyệt ở khu vực bàn tay, một tay bấm lần lượt lên đến vai. Ông ân cần hỏi cảm giác, xem bệnh nhân có đau không, có dễ chịu không, đau ở chỗ nào… để điều chỉnh tốc độ bấm, lực bấm.

Ông Nguyễn Tam Kha bấm huyệt cho bệnh nhân tai biến

Bấm huyệt trị thoát vị đĩa đệm

Sau khi được ông Kha bấm huyệt, ai cũng tỏ ra thoải mái, cơ mặt giãn ra. Phía xa, ông để chiếc hòm từ thiện. Ai có tiền thì bỏ vào dăm ba ngàn, ai không có thì cứ thế về.

Trước đó, tôi đã được nghe bà Trần Thị Ngọc Hường, học trò của bà Lịch kể rằng, cả đời bà Lịch bấm huyệt cứu người hoàn toàn vì cái tâm trong sáng, không vụ lợi. Bà để hòm từ thiện trong nhà, để người có tiền bỏ vào, rồi bà lấy tiền đó giúp người nghèo. Bà Lịch cũng nói rõ với học trò rằng, chỉ những người có tâm trong sáng, cứu người không vụ lợi mới học được môn bấm huyệt Thập thủ đạo.

Có lẽ, ông Kha không chỉ học nghề bấm huyệt từ bà Lịch, mà còn thấm nhuần cả tư tưởng nhân văn trong trị bệnh của bà.

Nói về tác dụng của môn bấm huyệt, ông Kha phân tích: “Phần đông chúng ta vẫn cứ nghĩ môn bấm huyệt, chẳng hạn như lương y Võ Hoàng Yên, là thứ thần bí, khó hiểu, nhưng thực ra rất đơn giản. Ta có thể hiểu đơn giản rằng, máu là gốc của sự sống. Nếu bộ phận nào trên cơ thể ít được bơm máu, hoặc không được máu nuôi dưỡng thì sẽ thành bệnh, giống như “điểm chết” trong cơ thể sống. 

Người dân xếp hàng chờ đến lượt được ông Kha bấm huyệt

Môn bấm huyệt Thập thủ đạo, hay còn gọi là Thập chỉ đạo sẽ kích thích các mạch máu bơm máu đến những “điểm chết” đó. Điều đó lý giải vì sao Võ Hoàng Yên có thể bấm huyệt cho người teo cơ, bại liệt khỏe lại, điếc nghe được, câm nói được… Môn Thập thủ đạo cũng kỳ diệu như thế, nhưng khi hiểu được cơ chế đó, thì ta mới hiểu rằng, không phải bệnh nào bấm huyệt cũng khỏi được, nó phải là những bệnh liên quan đến việc lưu chuyển máu kém”.

Ông Nguyễn Tam Kha vốn là cán bộ có vị trí trong Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an TP.HCM. Ông bảo rằng, là một cảnh sát điều tra, nên ông không dễ tin vào những chuyện mà ngày trước cho rằng huyền bí, kiểu như bấm huyệt trị bệnh.

Ông Kha kể: “Ngày xưa, nhà tôi ở ngay cạnh nhà bà Lịch. Sáng tôi dậy từ 5 giờ tập thể dục, đã thấy có cả trăm người xếp hàng để bà bấm huyệt. Họ trật tự xếp hàng vòng vèo qua cả cổng nhà tôi.

Nữ thạc sỹ ngành luật bị thoái hóa gót chân được ông Kha bấm huyệt

Thú thực, khi đó tôi rất không ưa bà Lịch, vì cho rằng cách bấm huyệt trị bệnh là lừa đảo, nhảm nhí. Tôi cũng thử dò la hỏi han một số bệnh nhân, họ bảo bà giỏi như Thánh, chữa được nhiều bệnh câm, điếc, bại liệt, bướu cổ… Càng nghe những người bệnh này kể, tôi càng cho là nhảm nhí, dị đoan. Những căn bệnh ấy đến máy móc hiện đại, thuốc men tốt còn khó, nói gì đến bà lang già bấm huyệt”.

Mặc dù chăm chỉ tập thể dục, sức khỏe rất tốt, nhưng năm 1998, ông Kha bị đột quỵ do huyết áp tăng đột ngột. Cơn đột quỵ không cướp đi mạng sống, nhưng sức khỏe của ông mất hoàn toàn, công danh, sự nghiệp cũng tan thành mây khói.

Đơn vị giới thiệu đến nhiều nơi, gia đình đã đưa ông đến tất cả các bệnh viện tốt nhất để điều trị, bác sĩ Nguyễn Tài Thu trực tiếp châm cứu nhiều ngày, nhưng bệnh tình tiến triển rất chậm.

Ngày nào cũng vậy, sáng sớm, chiều tối, bất kể lúc nào rỗi rãi, vợ lại dìu ông tập đi dọc vỉa hè. Những bước đi khó nhọc, đau đớn, nhưng ông không nhụt chí.

Một tối, ông chống nạng tập đi như thường lệ. Bà Lịch đi ra cổng, gặp anh hàng xóm vừa tập đi vừa nhăn nhó liền hỏi: “Con bị sao mà ra nông nỗi này? Con vào đây ta xem cho”.

Ông Kha chẳng có chút tin tưởng gì vào việc chữa bệnh kiểu nắn bóp, nhưng nể bà Lịch là hàng xóm, nên ông vào nhà để bà bấm huyệt.

Ông Kha là một trong những học trò xuất sắc của bà Lịch

Bà Lịch bắt mạch, nghe ngóng, rồi đọc ra đủ thứ bệnh trong người ông Kha, những thứ bệnh mà phải chiếu chụp, siêu âm, xét nghiệm mới biết được. Ông Kha cũng cảm thấy khá ngạc nhiên.

Bà Lịch một tay giữ huyệt, một tay bấm nhoay nhoáy, lúc nhanh, lúc chậm như thể chơi đàn. Hết bấm tay, lại bấm chân, vai, gáy. Bà bấm đến đâu, ông có cảm giác như máu tràn đến đó, gân cốt căng lên. Ông Kha không tin nổi một cụ bà ngoài 80, mà đôi tay vẫn cứng như thép, làm việc không biết mệt mỏi.

Bấm xong, bà Lịch bảo ông Kha thử đứng dậy đi. Điều kỳ lạ đã xảy ra, ông đã tự đi tập tễnh mà không cần đến hai chiếc nạng gỗ. Vợ nhìn chồng đi lại được sau mấy năm đu trên nạng mà nước mắt mọng mi, xúc động không nói nên lời. Ngay lúc đó, ông Kha đã tin rằng mình sẽ được tái sinh lần nữa.

Từ đó, cứ mỗi ngày 2 lần, ông Nguyễn Tam Kha sang nhà hàng xóm để được bà Lịch bấm huyệt. Chỉ chừng nửa năm thì di chứng căn bệnh tai biến đã không còn nữa, ông khỏe lại như xưa.

Được bà Lịch bấm huyệt, nghiên cứu những tài liệu của bà, hiểu rõ về cơ thể người, ông Kha mới biết rằng môn bấm huyệt rất khoa học, chứ không dị đoan, nhảm nhí như ông từng nghĩ. Ông cảm phục tấm lòng Bồ Tát của bà, bởi bà làm việc từ sáng đến đêm, quanh năm suốt tháng mà không lấy tiền công, không mưu cầu lợi lộc. Bà sống trong căn nhà tuềnh toàng, thiếu thốn đủ thứ.

Ông Kha thờ bà Lịch như người thầy của mình

Khi ông Kha đã khỏi bệnh, bà Lịch mới gọi ông sang bảo: “Ta có nhiều học trò, nhưng tiếc rằng chưa có ai lĩnh hội được hết kiến thức của ta để giữ gìn môn bấm huyệt này. Ta thấy con có trí tuệ, lại kiên trì, nên ta muốn con tiếp nối công việc của ta. Ta cũng không sống được mấy nữa. Môn bấm huyệt Thập thủ đạo mà thất truyền thì tiếc lắm”.

Nghe bà Lịch nói thế, ông Kha cảm động, chắp tay lạy bà, nhận làm học trò. Ông Kha kể: “Khi đã nhận tôi làm học trò thì cụ nghiêm khắc lắm. Tính cụ nóng nảy, nên không hiểu là cụ mắng ngay. Thậm chí, cụ còn mắng tôi là ngu dốt, không thể học được bấm huyệt. 

Tuy nhiên, xuất thân từ ngành công an, làm điều tra, nên tôi cẩn trọng, tỉ mỉ, kiên trì lắm, không vì mấy câu mắng của cụ mà nản. Suốt 2 năm trời tôi chỉ ngồi xem cụ bấm huyệt, đọc tài liệu cụ viết, tìm hiểu cấu tạo cơ thể người, rồi sau đó tôi mới đi vào thực hành. Phải học từ gốc, thì thấm mới lâu. Học cụ mấy năm, lĩnh hội được một số bài, thì cụ mất”.

Theo ông Kha, bà Lịch qua đời năm 2006, khi tròn 94 tuổi. Bà chết trên tay người học trò cuối cùng của mình, chính là ông Nguyễn Tam Kha. 

Lúc sắp qua đời, cụ Lịch vời ông Kha vào bảo: “Sở dĩ ta luôn mắng mỏ con là vì ta thử tính kiên trì của con. Không những con không tự ái, mà con tiếp thu, nên ta phục con lắm. Ta tin rằng con sẽ giữ được môn bấm huyệt này. Con nhớ làm công việc này phải vì cái tâm thực sự, mới thành công được”.

Ông Kha lập bàn thờ bà Huỳnh Thị Lịch trong một căn phòng giản dị trên gác căn biệt thự. Ông vừa bấm huyệt cứu người, vừa tiếp tục nghiên cứu môn Thập thủ đạo thần kỳ.

Thực hành bấm huyệt thập chỉ đạo - Hoàng Duy Tân

Thập Chỉ Đạo Hoàng Duy Tân

Người sáng lập bấm huyệt Thập chỉ đạo

Người sáng lập ra phương pháp bấm huyệt Thập chỉ đạo chính là cụ Huỳnh Thị Lịch. Nếu như cụ Lịch còn sống mà chúng ta hỏi xem cụ bấm huyệt theo nguyên lý nào thì chắc cụ chỉ mỉm cười mà nói rằng: Tôi chẳng theo nguyên lý nào cả, tôi chỉ bấm huyệt dựa theo tình trạng bệnh tật của bệnh nhân mà thôi.

Cụ Lịch ra đi chỉ để lại một quyển sách Thập chỉ đạo có giá trị thực hành do bác sỹ Hồ Kiên biên soạn dựa trên những bài giảng Thập chỉ đạo của cụ. Cái đó chưa tạo thành một nền tảng lý thuyết để mọi người nghiên cứu sâu về nó, nhưng những câu chuyện chữa khỏi bệnh thần kỳ của cụ còn lưu truyền mà các thế hệ đời sau vẫn cố gắng tìm tòi để làm được như cụ. Đã có nhiều người nghiên cứu về môn bấm huyệt  này, nhưng người đã viết nên nền tảng lý thuyết của bộ môn bấm huyệt Thập chỉ đạo đầy đủ nhất chính là Thầy Hoàng Duy Tân, hiện nay nó trở thành tài liệu chính cho tất cả mọi người muốn nghiên cứu sâu về nó.

Sau này cũng nhiều người khác đưa ra những phần lý thuyết mới, tuy nhiên sự chứng minh tính hiệu quả của nó trên lâm sàng lại chẳng đáng bao nhiêu. Có lẽ cụ Lịch chẳng có nhiều lý thuyết như chúng ta bây giờ, nhưng những kinh nghiệm chữa bệnh, cách thức bấm huyệt và những cảm nhận khi chữa bệnh thì chúng ta lại không có được.

Kinh nghiệm chữa bệnh bằng Thập chỉ đạo

Là người từ lâu quan tâm đến bộ môn bấm huyệt châm cứu không dùng thuốc, được tiếp cân với môn bấm huyệt này trong thời gian gần đây, tôi thấy có những điểm trùng hợp với cách chữa bệnh của minh. Tôi chỉ muốn đưa ra một vài nhận xét và kinh nghiệm chữa bệnh của mình cho mọi người tham khảo.

1. Môn bấm huyệt Thập chỉ đạo mục đích chính là lưu thông khí huyết. Để làm được điều này thì người ta cần tác động một lực vào hệ cơ bắp, gân cơ và hệ thần kinh. Dưới sự chuyển động của hệ cơ bắp, tác động hệ thần kinh ( mang tính gián tiếp) làm khí huyết lưu thông trong các mạch máu. Mạch máu chỉ như các ống truyền máu đi và chúng ta hiểu nó gồm động mạch, tĩnh mạch , mao mạch.
2. Bộ môn Thập chỉ đạo khác với môn bấm huyệt cổ truyền là dùng các huyệt khóa. Huyệt khóa nhằm mục đích khí huyết lưu thông mạnh hơn, theo một hướng nhất định và đến một chỗ nhất định. Người ta đã xác định được những nhóm huyệt khóa có tác dụng làm khí huyết lưu thông đến một vùng nào đó. Nguyên tắc của khóa huyệt thì ta hiểu giống như sợi dây đàn được khóa ở những điểm khác nhau, thì khi gẩy sẽ cho ra những âm thanh khác nhau. Trong thực tế có nhiều cách khóa huyệt và có những tác dụng khác nhau. Tôi xin diễn tả nó theo kiểu hình học, cách này có thể làm mọi người hơi khó hiểu

                          SƠ ĐỒ TÁC DỤNG HUYỆT

Đoạn 1: Khi khóa huyệt tại điểm 1 và bấm huyệt tại X thì khí huyết chạy tới điểm (a)

Đoạn 2: Khi khóa huyệt tại điểm 2 và bấm huyệt tại X thì khí huyết chạy tới điểm (b)

Đoạn 3: Khi khóa huyệt tại điểm 3 và bấm huyệt tại X thì khí huyết chạy tới điểm (c)

Đoạn 4: Khi khóa huyệt tại điểm 4 và bấm huyệt tại X thì khí huyết chạy tới điểm (d)

Đoạn 5: Khi khóa huyệt tại điểm 5 và bấm huyệt tại X thì khí huyết chạy tới điểm (e)

– Lúc này các điểm 5, X, (e) trùng vào một điểm. Có nghĩa là khi không khóa thì bấm đâu huyệt tác dụng ngay tại đó.

• Như vậy không phải lúc nào ta cũng dùng huyệt khóa. Khi đã xác định đúng là huyệt gây bệnh thì không khóa còn có tác dụng hơn.

3. Trong thực tế khi bấm huyệt Thập chỉ đạo thì xác định được huyệt bệnh là quan trọng nhất. Huyệt bệnh ấn vào thường có cảm giác đau sâu vào trong thịt và có tính chất lan tỏa. Tuy nhiên không phải lúc nào huyệt bệnh cũung xuất hiện ngay, các điểm đau thường có tính chất di động, nhiều khi ngay tại huyệt chính không thấy đau, có khi phải đi qua vài điểm đau phụ khác rồi mới trở về huyệt chính. Huyệt bệnh có 2 loại: Huyệt tả thường cứng và đau, loại này day mạnh thường có tác dụng ngay. Huyệt bổ ấn vào thường mềm và nhũn, loại này bấm có tác dụng chậm hoặc có khi phản tác dụng. Tốt nhất ta sẽ tìm một huyệt tả thường đối xứng với huyệt này bấm vào khí sẽ chạy đến huyệt bổ nhanh hơn rất nhiều ( Khi có 1 huyệt bổ, thường dễ có 1 huyệt tả đối xứng kèm theo).

Cách cảm nhận huyệt bằng cảm giác đau rất là khó, nhất là khi bấm huyệt cho bệnh nhân. Có một cách xác định chính xác huyệt bệnh, và nếu làm được thì khi bấm huyệt không phải dùng đến huyệt khóa. Bảo bệnh nhân nhắm mắt tập trung trí não như thiền. Khi bấm huyệt Thập chỉ đạo thì bảo bệnh nhân hít mạnh lên não, nếu tại điểm nào mà cảm thấy đau nhức lan tỏa trong cơ bắp nhiều hơn, đồng thời luồng khí hít lên não cũng mạnh hơn thì ở đó là huiyệt bệnh.

4. Cách day huyệt Thập chỉ đạo: Khi day huyệt cần có một lực nhất định, ngón tay khi day ấn sát vào các khối bắp thịt, gân cơ, day theo hướng mà cảm thấy khí lan tỏa mạnh nhất và đau nhức nhất ( thường hướng về điểm bị bệnh). Nếu day đúng huyệt Thập chỉ đạo thì sau khi ngừng day huyệt đó vẫn còn tác dụng lên cơ thể trong một khoảng thời gian nào đó. Không nên dùng huyệt giải của Thập chỉ đạo sau khi bấm, vì như thế làm mất tác dụng các huyệt đã bấm trước đó. Dùng huyệt giải chỉ khi nào việc bấm huyệt tác dụng quá mạnh lên bệnh nhân sau khi bấm, làm bệnh nhân đau tức khó chịu, lúc đó ta dùng huuyệt giải làm giảm bớt tác dụing bấm huyệt và làm cân bằng khí trong cơ thể.
5. Khi bấm huyệt Thập chỉ đạo dù đúng hay sai rất dễ gây ra cảm giác khỏi bệnh, làm càng mạnh tay thì cảm giác khỏi bệnh càng nhiều. Khi bấm huyệt bất kể theo cách nào đều làm thay đổi đường đi của khí huyết trong cơ thể trong một khỏa thời gian nào đó. Nhưng sau 1 thời gian cơ thể tự điều chỉnh và trạng thái bệnh tật lại trở về, lúc đó ta mới nghiệm xem mình có khỏi bệnh hay không. Vì thế bấm đúng huyệt Thập chỉ đạo thì cảm giác khỏi bệnh rất nhanh và rõ ràng, sau này bệnh tái phát thì cũing không nặng như lúc ban đầu.
6. Trong việc chữa bệnh mãn tính chúng ta thường nghe thấy bệnh nhân khỏi đến một mức nào đấy thì ngưng lại, bệnh cũ không khỏi hoàn toàn được. Lý do là đối với bệnh mãn tính lâu ngày cơ thể người bệnh đã hình thành nên sự mất cân đối. Có khi vai lệch một bên, miệng méo một phía hay nữa mặt gần như liệt mất cảm giác. Có thể có những bộ phận bên trong ta không nhìn thấy được. Để trở lại trạng thái bình thường bấm huyệt Thập chỉ đạo bằng tay là không đủ, lúc đó ta cần kết hợp với kim nhọn day huyệt hay châm huyệt. Huyệt thường tồn tại gần điểm bị bệnh ở trong hay ngoài cơ thể, ví dụ như trong mồm, trong lỗ tai, trong lỗ mũi vv… Chúng ta nên nhớ bất cứ điểm nào trên cơ thể cũng có thể là huyệt bệnh, dưới tác dụng của kim châm ( vật nhọn kim loại) thì huyệt sẽ tập trung hơn, tác dụng mạnh hơn. Nếu ta biết vận dụng cả khí công thì khả năng chữa được những bệnh mãn tính là rất lớn.

Học lý thuyết chúng ta thấy chữa bệnh thật đơn giản. Nhưng khi chữa bệnh thực tế thì việc chữa khỏi bệnh lại vô cùng khó khăn. Cũng chỉ bằng hai bàn tay cụ Lịch đã chữa cho rất nhiều người khỏi bệnh, nhưng người khác lại không làm được, rõ ràng kinh nghiệm và nghệ thuật bấm huyệt Thập chỉ đạo mang tính quyết định. Nếu có điều kiện thực hành nhiều bạn sẽ rút ra được nhiều kinh nghiệm và tìm ra được cách thức bấm huyệt riêng của mình.

Chúc các bạn thành công trong công việc chữa bệnh cho bản thân và cho mọi người.

Thân chào – Thắng

SA TỬ CUNG

Nguyễn Toàn Thắng biên soạn theo GT Thập Chỉ Đạo của LY Hoàng Duy Tân

Sa tử cung là một hội chứng bệnh của tử cung bị sa xuống dưới Vị trí huyệt trong Thập chỉ đạo bình thường. Còn gọi là Sa sinh dục.

Trên lâm sang người ta chia Sa sinh dục làm 3 độ

– Độ I : Cổ tử cung nằm trong âm đạo, chưa sa ra ngoài có cảm giác nặng, vướng, lao động mệt nhọc thấy vướng rõ hơn, nghỉ ngơi thì đỡ.

– Độ II : Cổ tử cung thập thò ở cửa âm hộ, thành trước và thành sau âm đạo sa xuống 1 ít. Nằm nghỉ thì cổ tử cung co lên, đi lại nhiều hoặc lao động nặng thì sa xuống nhiều.

– Độ III : Cổ tử cung lòi hẳn ra ngoài âm hộ, thành trước và thành sau âm đạo sa xuống nhiều kéo theo bàng quang và trực tràng sa xuống. cổ tử cung sưng to, lở loét. tiểu không hết, đại tiện khó đi, bụng dưới cảm thấy nặng, nằm cũng không co lên.

Phác đồ điều trị của Thập chỉ đạo

. Khai thông

. Khóa móc Khô Khốc 1 bấm Ngũ Bội 4, 5, 1 và 2 (khai thông kinh khí).

. Móc Khô Khốc 2 cả trong lẫn ngoài xuống phía dưới, cả 2 chân. ( Móc Khô Khốc 2 có nghĩa là cả mắt cá trong lẫn ngoài, giống như bật ngang cả 2 Khô Khốc 2 một lúc, 1 lần là 9 cái, nó tác dụng thẳng lên tử cung )

. Sau đó đối với cả 5 Ngũ Bội thì khóa Khô Khốc1 + bấm lóng 1, Khóa Khô Khốc2 + bấm lóng 2, Khóa Khô Khốc3 + bấm lóng 3 ( lóng 3 sát với bàn chân).

. Từ rốn xuống tử cung chia làm 3 phần. Nếu tử cung lòi ra ngoài thành 1 cục to thì có nghĩa tương ứng với độ 3, lúc đó khóa Khô Khốc3 + bấm lóng 3 làm 9 cái ( bấm đốt sát bàn chân), nếu đau phần 2 ( giữa thì khóa Khô Khốc2 + bấm đốt 2), còn đau trên ( tử cung nhú ra 1 ít) thì Khóa Khô Khốc 1 + bấm đốt 1 ( gần móng chân).

. Cuối cùng sử dụng 2 huyệt Hữu môn và Giác khí, 2 huyệt đối xừng ở chân, dùng 2 ngón cái của 2 tay đặt vào xoay theo chiều kim dồng hồ 9 cái và hất lên một cái, làm ít nhất 3 lần, nặng thì 5, 7, 9 lần, còn 4 ngón ôm lấy gân Achille. Xoay như vậy sẽ thấy nóng tử cung.

Chú ý : nếu lồi ra nhiều thì trở thành ổ nhiễm trùng và dễ dẫn tới nhiễm trùng máu, dẫn đến tử vong. Lồi ra nhiều chúng ta phải diệt khuẩn trước khi nó tụt vào bên trong ( vừa diệt khuẩn vừa làm cho co lại). Dùng Hoa thiên lý giã nát, cho ít muối vắt lấy nước rồi thấm vào bông gạt đắp lên, trong 3 ngày tử cung sẽ kéo lên hết, nếu cho 1 ít dấm chua vào thì còn nhanh hơn nữa, vì dấm chua đi vào can. Ngoài ra thường dung THẬP CHỈ ĐẠO – BÀI thuốc Bổ trung ích khí để chữa.

GIÁC KHÍ – Vị trí huyệt trong Thập chỉ đạo : Đỉnh trong mắt cá chân lên 1,5 thốn (2 khoát), hơi chếch vào sát bờ trong xương chầy (đối diện với huyệt Hữu môn ở mặt ngoài cẳng chân).

– TD : Trị huyết trắng (đái hạ),

Sa tử cung.

Trong điều trị băng huyết:

Băng huyết nhẹ: Dùng huyệt Ø Giác khí, Hữu môn.

Băng huyết vừa: Dùng huyệt Mạch kinh. Ø

Băng huyết nặng: Dùng huyệt Án dương. Ø

– CB : . Trị đái hạ : 2 ngón tay cái để vào huyệt Giác khí và Hữu môn cùng lúc xoay tròn – vuốt đẩy ngược lên, kết hợp với móc gân Achille.

Bệnh nhẹ : 5-7 lần.

Bệnh nặng : 10 lần.

Nếu đái hạ do nấm gây nên (chất đái hạ đục, ngứa…), thêm huyệt Khu phong (để trừ thấp nhiệt).

. Trị sa tử cung:

1- Bàn tay trái thày thuốc đỡ lấy gót chân bên phải của người bệnh, khoá Ngũ Bội 4 + Xoay tròn – Vuốt ngược gân Achille từ dưới lên.

2- Hai ngón tay cái để vào huyệt Giác khí và Hữu môn cùng lúc xoay tròn khoảng 1 phút. Sau đó, dùng cả 5 ngón ta65/y đặt vào Vị trí huyệt trong Thập chỉ đạo 5 Ngũ Bội chân, tuy nhiên, chỉ dùng ngón tay trỏ day Ngũ Bội 4 mà thôi (các ngón khác chỉ đè vào, không bấm). Sau cùng, dùng 2 ngón tay cái để vào 2 bên gân Achille, khóa (đè chặt một bên) bên kia sẽ vuốt ngước từ dưới gót lên trên một khoảng chừng 3 khoát tay. Làm ngược lại, khóa bên gân Achille bên này, vuốt phía bên kia…

– GC : + Thường phối hợp với huyệt Hữu môn. + Không bấm khi có thai, đang hành kinh, hoặc vừa sạch kinh hoặc mới sinh dưới 3 tháng.

HỮU MÔN – Vị trí huyệt trong Thập chỉ đạo : Đỉnh mắt cá chân ngoài lên 1,5 thốn (2 khoát), tại bờ trước ngoài đầu dưới xương mác, hơi chếch vào sát bờ trong xương mác (đối diện với huyệt Giác khí ở mặt trong cẳng chân).

MẠCH KINH – VT : Đỉnh mắt cá chân trong lên 1,5 thốn (2 khoát), ngay trên xương chầy, chânTrái.

– CB : Day + Đẩy lên.

. Trị kinh nguyệt không đều: Khóa Khô khốc 3 + huyệt Mạch kinh (day tròn và day đẩy lên).

. Trị băng huyết: Khóa Khô khốc 3 + Mạch kinh (day đẩy lên ).

ÁN DƯƠNG – VT : Đỉnh mắt cá chân ngoài lên 3 thốn (4 khoát), lùi ra phía sau 1 khoát, trong khe của cơ mác ngắn và cơ dép.

– TD : Trị rong huyết, rong kinh, băng huyết nhiều.

– CB : Day nhẹ.

– GC : Chỉ nên kích thích ở chân bên Phải. Trị băng huyết nhiều, ấn vào và hơi đẩy lên một ít.

KHÓA KHÔ KHỐC – VT : Có 3 vị trí khóa Khô khốc : Nếu coi mắt cá chân là 1 hình vuông có 2 cạnh đối song song với mặt đất thì xác định 3 huyệt khóa Khô khốc như sau :

. Khô khốc 1 : Ở góc dưới – sau mắt cá chân (thẳng đỉnh mắt cá chân xuống).

. Khô khốc 2 : Ở góc dưới – trước mắt cá chân, chỗ lõm thẳng với khe ngón chân 4 – 5.

. Khô khốc 3 : Tại góc trên – trước mắt cá chân, chỗ lõm ngang lằn nếp cổ chân.

BĂNG HUYẾT, KHÍ HƯ, KINH NGUYỆT KHÔNG ĐỀU

Nguyễn Toàn Thắng biên soạn theo GT Thập Chỉ Đạo của LY Hoàng Duy Tân

BĂNG HUYẾT

Theo Đông y, việc quản lý huyết, có liên quan đến 3 tạng:

Can: ‘Can tàng huyết’. Tỳ: ‘ Tỳ nhiếp huyết”. Thận: ‘Thận tàng tinh, tinh sinh huyết’.

Hướng điều trị: Điều chỉnh kinh khí ở Ngũ Bội 2 (Tỳ), Ngũ Bội 4 (Can), và Ngũ Bội 5 Thận).

Phác đồ điều trị của Thập chỉ đạo

. Khai thông kinh lạc.

. Khóa Khô Khốc 3, chú trọng bấm Ngũ Bội 2, 4, 5 (ngón 4 nhiều hơn).

. Băng huyết nhẹ: Khóa Khô Khốc 1 + bấm Giác khí, Hữu môn (để 2 ngón tay cái và ngón trỏ vào 2 huyệt trên, day nhẹ đều) . Không khóa Khô Khốc nữa, dùng 2 ngón tay cái đặt vào 2 huyệt, day tròn.

. Băng huyết vừa: Khóa Khô Khốc 1 + bấm huyệt Mạch kinh.

. Băng huyết nặng: Khóa Khô Khốc 1 + bấm huyệt Án dương.

Các huyệt Giác khí – Hữu môn, Mạch kinh và Án dương là những huyệt đặc hiệu để trị băng huyết, rong kinh. Tùy mức độ nặng nhẹ mà chọn huyệt cho thích hợp.

Ghi chú: Băng huyết là trạng thái cần cấp cứu ngay, vì chậm chút nào có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân phút đó, vì vậy phác đồ này có thể áp dụng cho rong kinh, rong huyết. Còn trong trường hợp băng huyết nếu đã bấm mà không thấy kết quả, cần cho bệnh nhân chuyển viện ngay để cấp cứu kịp thời.

HUYẾT TRẮNG – KHÍ HƯ

. Chứng trạng rõ nhất là chất dịch tiết ra từ âm đạo.

. Gặp trong nhiều bệnh viêm nhiễm ở âm đạo, nhiễm trùng, nấm…

Nếu có thể, nên kết hợp dùng thuốc ngâm rửa tại chỗ sẽ có hiệu quả tốt hơn.

Bệnh có quan hệ với đường kinh Ngũ Bội 1 (theo đường vận hành) và Ngũ Bội 4,5 (theo lý luận Đông y).

Phác đồ điều trị của Thập chỉ đạo

. Khai thông

. Khóa Khô Khốc 3, bấm Ngũ Bội 4, 5 (khai thông kinh khí).

. Thêm huyệt Giác khí, Hữu môn (móc gân Achile + xoay tròn, vuốt đẩy ngược lên) (huyệt đặc hiệu).

KINH NGUYỆT KHÔNG ĐỀU

Kinh nguyệt đến không đúng chu kỳ. Phụ nữ mãn kinh đa số ở khoảng 48 -49. Trước mãn kinh cũng có trường hợp kinh ra trước, sau không nhất định.

Dùng huyệt Án tọa và Mạch kinh là 2 huyệt đặc hiệu để trị kinh nguyệt không đều (do bất kể nguyên nhân nào).

Nếu không tìm đúng nguyên nhân, việc điều trị sẽ ít có hiệu quả. Vì vậy, cần phối hợp với biện chứng y lý để tìm ra phương điều trị cho thích hợp.

Đông y tập trung vào Can và Thận, vì vậy, cần chú . đến đường kinh Ngũ Bội 4 và 5.

Phác đồ điều trị của Thập chỉ đạo

. Khai thông

. Khóa Khô Khốc 3, bấm Ngũ Bội 4, 5 (khai thông kinh khí).

. Thêm Án tọa, Mạch kinh (Day nhẹ + đẩy lên) (huyệt đặc hiệu).

GIÁC KHÍ – Vị trí huyệt trong Thập chỉ đạo : Đỉnh trong mắt cá chân lên 1,5 thốn (2 khoát), hơi chếch vào sát bờ trong xương chầy (đối diện với huyệt Hữu môn ở mặt ngoài cẳng chân).

– TD : Trị huyết trắng (đái hạ),

Sa tử cung.

Trong điều trị băng huyết:

Băng huyết nhẹ: Dùng huyệt Ø Giác khí, Hữu môn.

Băng huyết vừa: Dùng huyệt Mạch kinh. Ø

Băng huyết nặng: Dùng huyệt Án dương. Ø

– CB : . Trị đái hạ : 2 ngón tay cái để vào huyệt Giác khí và Hữu môn cùng lúc xoay tròn – vuốt đẩy ngược lên, kết hợp với móc gân Achille.

Bệnh nhẹ : 5-7 lần.

Bệnh nặng : 10 lần.

Nếu đái hạ do nấm gây nên (chất đái hạ đục, ngứa…), thêm huyệt Khu phong (để trừ thấp nhiệt).

. Trị sa tử cung:

1- Bàn tay trái thày thuốc đỡ lấy gót chân bên phải của người bệnh, khoá Ngũ Bội 4 + Xoay tròn – Vuốt ngược gân Achille từ dưới lên.

2- Hai ngón tay cái để vào huyệt Giác khí và Hữu môn cùng lúc xoay tròn khoảng 1 phút. Sau đó, dùng cả 5 ngón ta y đặt vào Vị trí huyệt trong Thập chỉ đạo 5 Ngũ Bội chân, tuy nhiên, chỉ dùng ngón tay trỏ day Ngũ Bội 4 mà thôi (các ngón khác chỉ đè vào, không bấm). Sau cùng, dùng 2 ngón tay cái để vào 2 bên gân Achille, khóa (đè chặt một

bên) bên kia sẽ vuốt ngước từ dưới gót lên trên một khoảng chừng 3 khoát tay. Làm ngược lại, khóa bên gân Achille bên này, vuốt phía bên kia…

– GC : + Thường phối hợp với huyệt Hữu môn. + Không bấm khi có thai, đang hành kinh, hoặc vừa sạch kinh hoặc mới sinh dưới 3 tháng.

HỮU MÔN – Vị trí huyệt trong Thập chỉ đạo : Đỉnh mắt cá chân ngoài lên 1,5 thốn (2 khoát), tại bờ trước ngoài đầu dưới xương mác, hơi chếch vào sát bờ trong xương mác (đối diện với huyệt Giác khí ở mặt trong cẳng chân).

MẠCH KINH – VT : Đỉnh mắt cá chân trong lên 1,5 thốn (2 khoát), ngay trên xương chầy, chânTrái.

– CB : Day + Đẩy lên.

. Trị kinh nguyệt không đều: Khóa Khô khốc 3 + huyệt Mạch kinh (day tròn và day đẩy lên ).

. Trị băng huyết: Khóa Khô khốc 3 + Mạch kinh (day đẩy lên ).

ÁN DƯƠNG – VT : Đỉnh mắt cá chân ngoài lên 3 thốn (4 khoát), lùi ra phía sau 1 khoát, trong khe của cơ mác ngắn và cơ dép.

– TD : Trị rong huyết, rong kinh, băng huyết nhiều.

– CB : Day nhẹ.

– GC : Chỉ nên kích thích ở chân bên Phải. Trị băng huyết nhiều, ấn vào và hơi đẩy lên một ít.

ÁN TỌA

– VT : Đỉnh trên – trước mắt cá chân ngoài lên 2 khoát, ấn vào thấy ê tức.

– CB : Bấm – day. Trị kinh nguyệt không đều : Day nhẹ + đẩy lên.

KHÓA KHÔ KHỐC – VT : Có 3 vị trí khóa Khô khốc : Nếu coi mắt cá chân là 1 hình vuông có 2 cạnh đối song song với mặt đất thì xác định 3 huyệt khóa Khô khốc như sau :

. Khô khốc 1 : Ở góc dưới – sau mắt cá chân (thẳng đỉnh mắt cá chân xuống).

. Khô khốc 2 : Ở góc dưới – trước mắt cá chân, chỗ lõm thẳng với khe ngón chân 4 – 5.

. Khô khốc 3 : Tại góc trên – trước mắt cá chân, chỗ lõm ngang lằn nếp cổ chân.

NÔN MỬA, Ợ HƠI, Ợ CHUA

Nguyễn Toàn Thắng biên soạn theo GT Thập Chỉ Đạo của LY Hoàng Duy Tân

NÔN MỬA

Ngộ độc dẫn đến khả năng nôn mửa cao nhất, nôn ra hết được độc tố sẽ dễ chịu.

Trường hợp thứ 2 không nôn ra được như người uống rượu, bụng lình xình mà không ói ra được. Sẽ có 2 trường hợp: Bấm để ói ra được và đang nôn mửa bấm để không ói ra.

Phác đồ điều trị của Thập chỉ đạo

• . Khai thông.
• . Khóa Hổ Khẩu + bấm Ngũ Bội 2(khai thông kinh khí).
• . Khóa Khô Khốc 3 + bấm Ngũ Bội 2(khai thông kinh khí).
• Chống Nôn mửa:Cầm lại cơn buồn nôn cho người đi tàu xe

+ Day Vị trường điểm: day thật mạnh

+ Khóa Khô Khốc3 + day Mạnh túc

+ Khóa Hổ Khẩu + day Nội quan – ở trên vùng cổ tay giữa 2 đường gân cách lằn chỉ cổ tay 3 ngang ngón tay

• Giúp nôn ra được:Giúp người bị lình sình bụng buồn ói mà ói ra không được, người thoáng ngộ độc thức ăn bứt rứt muốn đào thải ra ngoài

+ Day Vị trường điểm: day thật mạnh

+ Khóa Khô Khốc3 + day Mạnh túc

+ Day Dĩ mạnh: ấn mạnh vào, day tròn rồi hất lên

Chú ý: Vị trường điểm và Mạnh túc khi day nhẹ thì có tác dụng ngừng ói ra. Khi day mạnh thì có tác dụng ói ra hết

Ợ HƠI, Ợ CHUA

Ợ hơi: là hơi muốn đưa lên dễ tạo ra bệnh nấc vì nó làm co thắt cơ hoành, có trường hợp sị bị nấc liên tục thành bệnh. Hoặc ợ lên nhiều lần nó sẽ dẫn đến tình trạng trào ngược dạ dày, làm các chất chua, a xít trong dạ dày đưa lên họng rồi lại đi xuống nó sẽ làm loét thực quản, ung thư thực quản.

Phác đồ điều trị của Thập chỉ đạo

• . Khai thông
• . Khóa Hổ Khẩu + bấm Ngũ Bội 2 tay(khai thông kinh khí).
• . Khóa Khô Khốc + bấm Ngũ Bội 2 chân(khai thông kinh khí).
• . Day ấn huyệt Vị trường điểm(huyệt đặc hiệu trị nôn mửa).
• . Thêm các huyệt: Mạnh túc, Dĩ mạch, Vị thốn, Tinh ngheo…(Tinh ngheo chỉ dung khi ợ chua quá nhiều).

VỊ TRƯỜNG ĐIỂM – Vị trí huyệt trong Thập chỉ đạo : Tại điểm giữa rãnh mô ngón tay cái và đường thẳng từ chỗ lõm nhất nếp cổ tay trong kéo xuống. Hoặc từ giữa nếp cổ tay xuống 1 khoát, hơi chếch về phía ngón tay cái 1 ít.

– TD : Trị dạ dầy đau, bụng đầy, ăn không tiêu, ruột đầy hơi, ruột sôi kêu.

– CB : Dùng ngón tay trỏ đè lên xương quay, ngón 3 và 4 nắm ngón tay cái người bệnh, ngón cái ấn thẳng vào huyệt + day lên,

xuống nhẹ nhàng.

MẠNH TÚC – Vị trí huyệt trong Thập chỉ đạo : Khe ngón chân cái (1) và ngón chân 2 kéo thẳng xuống lòng (gan) bàn chân 1 khoát.

– TD : Trị dạ dầy bị rối loạn (ợ hơi, ợ chua).

+ Đau vùng thượng vị: dùng huyệt Dĩ mạch.

+ Đau vùng trung vị: dùng huyệt Mạnh túc, Vị thốn.

+ Đau vùng hạ vị: dùng huyệt Tinh ngheo.

Còn huyệt Vị thốn có thể dùng khi dạ dày đau bất kể ở vùng nào (thượng, trung hoặc hạ vị).

– CB : Bấm chếch ngón tay về phía ngón chân 1.

DĨ MẠCH – VT : Tại điểm giữa đường nối lỗ rốn và chấn thủy (ức). Hoặc từ giữ lỗ rốn đo lên [hướng ngực] 4 thốn ( 5 ngang ngón tay).

– TD : Trị đau dạ dày (vùng thượng vị), nôn mửa, nấc.

– CB : Vừa ấn vào vừa day.

VỊ THỐN – VT : Trên đường ngang qua lỗ rốn, cách lỗ rốn khoảng 8 khoát. Hoặc lấy đường thẳng từ giữa hố nách xuống chạm vào đường ngang từ giữa rỗ rốn kéo ra, từ đó đo vào phía rốn 2 khoát.

– TD : Trị dạ dày đau, bụng đau.

+ Đau vùng thượng vị: dùng huyệt Dĩ mạch.

+ Đau vùng trung vị : dùng huyệt Mạnh túc.

+ Đau vùng hạ vị : dùng huyệt Tinh ngheo.

Còn huyệt Vị thốn có thể dùng khi dạ dày đau bất kể ở vùng nào (thượng, trung hoặc hạ vị).

– CB : Day – ấn.

TINH NGHEO – VT : Khe ngón chân 4 và 5 xuống phía lòng bàn chân 1 khoát.

– TD : Trị bụng đầy hơi, vùng dạ dầy bị lạnh, vùng hạ vị đau.

– CB : Bấm chếch ngón tay về phía ngón chân 5.